بازگشت

گروه: اطلاعات عمومي
 
 
مرکز پاسخگو:تبيان
موضوع اصلي:امام حسين و پيامبر
موضوع فرعي:فرزندان پيامبر
سؤال:چـرا شـيـعـه , فرزندان علي بن ابي طالب ( حسن و حسين عليهماالسلام ) را فرزندان رسول خدا صلي اللّه عليه و آله مي خواند ؟
جواب:

با بررسي كتابهاي تفسير و تاريخ و روايات , روشن مي شود كه اين گفتار , به شيعه اختصاص ندارد بـلكه مي توان گفت : همه محققان مسلمان , از تمام گروه هاي اسلامي براين مساله , اتفاق نظر دارند . ايـنـك بـا استناد به قرآن مجيد و احاديث و سخنان مفسران مشهور , دلايل روشن اين مساله را از نـظـر مـي گـذرانـيم :اصولا قرآن كريم , فرزندان صلبي انسان را فرزندان او مي داند , همچنين كساني راكه اولاد وي [ اعم از دختر يا پسر ] به دنيا مي آيند , فرزندان وي مي خواند . از ديدگاه كتاب و سنت , شواهد فراواني بر اين حقيقت وجود دارد كه برخي از آنهاعبارتند از :1 - قـرآن مـجـيـد , در آيـه ذيل , حضرت عيسي را از فرزندان ابراهيم خليل مي شمارد ,در حالي كه عيسي فرزند مريم است و از طريق مادر , به حضرت ابراهيم مي رسد : و وهبنا له اسحق و يعقوب كـلا هـديـنا و نوحا هدينا من قبل و من ذريته داوود وسليمان و ايوب و يوسف و موسي و هرون و كذلك نجزي المحسنين , و زكريا و يحيي وعيسي . (1)- و مـا به ابراهيم , اسحق و يعقوب را عطا نموديم و همه را به راه راست هدايت كرديم و نوح را نـيز پيش از ابراهيم و از فرزندان ابراهيم : داوود و سليمان وايوب و يوسف و موسي و هارون را نيز هدايت نموديم و اين چنين نيكوكاران را پاداش مي دهيم . و [ همچنين از فرزندان ابراهيم ] زكريا و يحيي و عيسي . دانـشـمندان مسلمان , آيه ياد شده را گواهي روشن بر اين دانسته اند كه امام حسن وامام حسين عليهماالسلام فرزندان رسول خدا و ذريه او هستند . بـراي نـمـونـه , به يكي از آن موارد اشاره مي كنيم :جلال الدين سيوطي نقل مي كند كه : ارسل الـحجاج الي يحيي بن يعمر فقال : بلغني انك تزعم ان الحسن و الحسين من ذريه النبي صلي اللّه عليه و آله تجده في كتاب اللّه و قد قراته من اوله الي آخره فلم اجده . قال : الست تقرا سوره الانعام : و من ذريته داوود و سليمان حتي بلغ ويحيي و عيسي ؟ قال : بلي . قال : اليس عيسي من ذريه ابراهيم و ليس له اب ؟قال : صدقت . (2)روزي حجاج , به دنبال يحيي بن يعمر فرستاد و به وي گفت : برايم گزارش داده اند كه تو مي پنداري حسن و حسين , فرزندان و ذريه پيامبرند و اين سخن را دركتاب خدا ( قرآن ) يافته اي , در حالي كه من از آغاز تا پايان قرآن را خوانده ام و اين سخن را نيافتم . يحيي بن يعمر گفت : آيا اين آيه از سوره انعام را نخوانده اي كه مي فرمايد و من ذريته داوود و سليمان تا آنجا كه مي فرمايد : و يحيي و عيسي ؟گفت : چرا , خوانده ام . يحيي گفت : آيا در اين سخن قرآن , حضرت عيسي به عنوان ذريه ابراهيم به شمارنرفته است در حـالـي كـه براي او پدري نبود [ و از طريق مادر به ابراهيم مي رسد ؟ ]حجاج پاسخ داد : سخن تو , درست است . از مـجموع آيه ياد شده و سخنان مفسران قرآن , به روشني معلوم مي گردد كه نه تنهاشيعه بلكه تـمـام دانـشمندان مسلمان , امام حسن و امام حسين عليهماالسلام را ذريه و فرزندان رسول خدا مي نامند . 2 - يكي از آيات روشن قرآن كه بر صحت گفتار ياد شده , گواهي مي دهد , آيه مباهله در سوره آل عمران است . اينك نص آيه مباهله را همراه با سخنان مفسران مي آوريم : فمن حاجك فيه من بعد ما جاءك من الـعـلم فقل تعالوا ندع - ابناءنا و انباءكم ونساءكم و انفسنا و انفسكم ثم نبتهل فنجعل لعنه اللّه علي الكاذبين . (3)- هر كس با تو در مقام مجادله برمي آيد , پس از آن كه به وحي خدا آگاه گشتي ,بگو : بياييد فـرزنـدان مـا و فـرزندان شما , و زنان ما و زنان شما , و جان هاي ما وجان هاي شما را فرا خوانيم , سپس يكديگر را نفرين نماييم و لعنت خدا را نثاردروغگويان سازيم . مفسران مي گويند : آيه ياد شده كه به آيه مباهله معروف است , در مقام مناظره پيامبر گرامي بـا سـران مسيحيان نجران و پس از لجاجت ورزيدن آنان , فرو فرستاده شد و آن حضرت به فرمان خـدا , هـمراه با علي بن ابي طالب و فاطمه زهرا و امام حسن و امام حسين - سلام اللّه عليهم - به مـنـظـور مـبـاهـلـه به راه افتادند و چون بزرگان نصاري , رفتار پيامبر و اهل بيت آن حضرت را مشاهده نمودند , بر جان خود بيم كردند و از رسول خدا صلي اللّه عليه و آله درخواست كردند تا از مـبـاهله و نفرين آنان صرف نظر نمايد و آن حضرت هم پيشنهاد آنان را پذيرفت و با بستن پيماني ,اين قضيه خاتمه يافت . از آنـجا كه دانشمندان هر دو گروه شيعه و سني , بر اين نكته اتفاق نظر دارند كه در روز مباهله , امـيرمومنان و فاطمه زهرا و امام حسن و امام حسين عليهم السلام , همراه پيامبر گرامي بودند , بـه روشـني معلوم مي گردد كه مقصود از ابناءنا [ يعني فرزندان ما ] در سخن رسول خدا , امام حـسن و امام حسين مي باشند , و بدين سان روشن مي گردد كه حسن و حسين عليهماالسلام در آيه ياد شده ,فرزندان پيامبر گرامي قلمداد شده اند . لازم به ذكر است كه مفسران , پس از نقل روايات بسيار در ذيل آيه مباهله , بر صحت اين برداشت روشن , گواهي مي دهند و ما به عنوان نمونه , به برخي از آنها , اشاره مي كنيم :الف : جلال الدين سـيـوطي به نقل از حاكم و ابن مروديه و ابونعيم , از جابر بن عبداللّه , چنين مي گويد : انفسنا و انفسكم : رسول اللّه صلي اللّه عليه و آله و علي , و ابناءنا :الحسن و الحسين و نساءنا : فاطمه . (4)- مـقصود از انفسنا [ جان هاي ما ] , علي بن ابي طالب است و ابناءنا [ فرزندان ما ] حسن و حسين و نساءنا [ بانوان ما ] فاطمه . ب : فخر الدين رازي در تفسير خود , پس از بيان روايت ياد شده مي گويد : و اعلم ان هذه الروايه كالمتفق علي صحتها بين اهل التفسير و الحديث . (5)- بـدان كـه اين روايت , به عنوان حديثي است كه اهل تفسير و حديث , بر صحت آن اتفاق نظر دارند . آنـگـاه چنين مي افزايد : المساله الرابعه : هذه الايه داله علي ان الحسن و الحسين عليهماالسلام كاناابني رسول اللّه صلي اللّه عليه و آله وعد ان يدعوا ابناءه فدعا الحسن و الحسين فوجب ان يكون ابنيه . (6)- آيـه ياد شده گواه اين معناست كه حسن و حسين عليهماالسلام فرزندان پيامبربودند زيرا قـرار بـود رسـول خـدا صـلـي اللّه عـليه و آله , فرزندان خود را فرابخواند , پس حسن و حسين را فراخواند . ج : ابـوعـبداللّه قرطبي نيز , در تفسير خود , اينگونه آورده كه : [ ابناءنا ] دليل علي ان ابناء البنات يسمون ابناءا . (7)- [ ابناءنا ] در سخن قرآن ( در آيه ياد شده ) , گواه آن است كه فرزندان دخترانسان , فرزندان انسان قلمداد مي گردند . 3 - سـخـنـان رسـول خـدا صلي اللّه عليه و آله روشن ترين گواه است بر اين كه امام حسن و امام حسين عليهماالسلام فرزندان پيامبر گرامي اند . و ايـنـجـا بـه دو نـمونه از سخنان آن حضرت اشاره مي كنيم :الف : رسول خدا , در مورد حسن و حسين فرمود : هذان ابناي من احبهما فقد احبني . (8)- حسن و حسين , دو فرزند من هستند هر كه آن دو را دوست بدارد , مرا دوست داشته است . ب : و نـيز پيامبر گرامي صلي اللّه عليه و آله با اشاره به حسن و حسين عليهماالسلام فرمود : ان ابني هذين ريحانتي من الدنيا . (9)- اين دو فرزند من , دو ريحانه من از دنيا هستند .