جواب:
از جمله شرايط وجوب امر به معروف و نهي از منكر، ايمن بودن از خطر و ضرر است، حال چگونه آن حضرت با علم به وجود خطر و ضرر اقدام و امر به معروف و نهي از منكر نمودند؟
جواب اينكه؛ ما شرايط و خصوصيات و فروع آن را بايد از روش امامان (ع) فرا بگيريم و دليل بر جواز شرعي هر عمل اين است كه به وسيله امام (ع) انجام گرفته باشد. يعني گفتار و رفتار آن بزرگواران از ادلّه احكام شرعي است.
پس فرضاً اگر دليلي كه دلالت بر مشروط بودن امر به معروف به احتمال تأثير و امن از ضرر دارد، به عموم يا اطلاق شامل اين مورد هم بشود، اقدام امام حسين (ع) مختص يا مقيّد آن خواهد بود و مي فهميم كه اگر مصلحت مهم تري در كار بود، اين دو شرط در وجوب دخالت ندارد و بايد امر به معروف و نهي از منكر نمود، هر چند احتمال ضرر و خطر داده شود.
از اين روز بايد اهميت مصلحت آن، اهمّ و شرعاً لازم الاستيفا باشد (مثل بقاي دين)،تحمل ضررلازم است و ترك امر به معروف جايز نيست.
به بيان ديگر، فرق است بين امر به معروف و نهي از منكرهاي عادي و معمولي كه غرض بازداري اشخاص از معصيت و مخالفت و وادار كردن آنها به اطاعت و انجام وظيفه است، و بين امر به معروف و نهي از منكري كه جنبة عمومي و كلي دارد و احياي دين و بقاي احكام و شعائر، به آن وابسته باشد و ترك آن موجب خسارت ها و مصايب جبران ناپذيري بر مسلمانان شود، درست مانند آنكه در عصر حكومت يزيد، مليّت جامعه اسلام در خطر تغيير و تبديل به مليّت كفر واقع شده بود و اوضاع و احوال نشان مي داد به زودي دين از اثر و رسميّت افتاده و فاتحه اسلام خوانده مي شود.
در صورت اول امر به معروف و نهي از منكر، مشروط به امن از ضرر است و در صورت دوم وجوب آن مشروط به امن از ضرر نيست و بايد دين را ياري كرد و خطر را از اسلام رفع نمود. اگر چه فدا كردن مال و جان باشد.
و توضيح ديگر اينكه ما دو نوع امر به معروف و نهي از منكر داريم، يكي به معناي خاص كه در رساله هاي مراجع آمده و شرايطي براي آن ذكر كرده اند و ديگر به معناي عام كه از تعليم و تربيت تا جهاد در راه خدا را در بر مي گيرد، يعني تعليم به جاهل هم نوعي امر به معروف است، و آخرين درجه آن جهاد مي باشد كه در آن مبارزه با كفر و نفاق است.
براي اطلاعات بيشتر و مفيد، به كتاب ارزشمند آذرخشي ديگر از آسمان كربلا، تأليف دانشمند گرانقدر استاد مصباح يزدي مراجعه نماييد.(1)
منابع و مآخذ:
1. آذرخشي ديگر از آسمان كربلا، مصباح يزدي محمد تقي
|
