بازگشت

گروه: اطلاعات عمومي
 
 
مرکز پاسخگو:پاسخگوئي به سؤالات ديني آستان قدس رضوي
موضوع اصلي:قيام امام حسين (ع)
موضوع فرعي:علت قيام امام حسين (ع)
سؤال:*- چرا با اينكه امام حسين« عليه السلام» مي دانست كه به شهادت مي رسند اقدامي نكرد ؟ چرا با اين حال به كربلا رفتند ؟
جواب:

در پاسخ به سؤال شما دوست عزيز عرض مي شود: هنگاميكه امام حسين «عليه السلام» تصميم به قيام بر عليه يزيد و حكومت جابرانه او گرفتند افراد مصلحت انديش زبان به اندرز گشوده و گفتند : اين عمل شما خطر ناك است و ممكن است در اين راه جان عزيز خود را از دست بدهيد بنابر اين مصلحت نيست كه شما به چنين كاري دست بزيند ؛ امام در جواب ايشان استناد كردند به رويايي ( كه براي امام در حكم يك وحي قطعي است ) كه شهود كرده بودند و فرمودند : در عالم رويا جدم به من فرمود ه است ( ان شاءالله ان يراك قتيلا) يعني : خداوند اراده كرده دوست دارد كه ترا كشته ببيند. (1)
استاد مطهري (ره ) در توضيح واژه اراده كه در روايت آمده مي فرمايند : كلمه مشيت خدايا اراده خدا كه در قرآن نيز به كار رفته در دو مورد به كار مي رودكه يكي را اصطلاحا اراده تكويني و ديگري را اراده تشريعي مي گويند: اراده تكويني يعني: قضاو قدر الهي كه اگر چيزي قضا و قدر الهي به آن تعلق گرفت معنايش اينست كه در مقابل قضا وقدر ( تكويني ) ديگر كاري نمي شود كرد و معنايش اراده تشريعي اينست كه خدا اينطور راضي است خدا اينچنين مي خواهد. مثلا اگر در مورد روزه مي فرمايد : { يريد الله بكم اليسرو الايريد بكم العسر } ( 2) و يا در مورد ديگري كه ظاهرا زكات است مي فرمايد: { يريد ليطهركم } (3) مقصود اينست كه خدا اينچنين دستوري داده است اينطور مي خواهد يعني: رضاي حق در اينست و مصلحت است و رضاي حق هميشه در مصلحتا ست و مصلحت يعني: آن جهت كمال فرد و بشريت .
دوست عزيز : با توجه به مطالبي كه به عرضتان رسيد معلوم مي شودكه مسله كشته شدن ايشان مسله واضحي بود و خطر اين سفر را همه حتي افراد عادي پيش بيني مي كردند و با توجه به صحبتي كه از امام حسين« عليه السلام » نقل شد ايشان نيز مسله كشته شدن را نفي نكردند اما فرمودند : مصلحت و رضاي حق در كشته شدن من است بنابر اين ايشان مي دانستند كه در اين قيام كشته خواهند شد اما لازمه اين آگاهي اين نيست كه امام حسين« عليه السلام » با دست خود خود را به كشته شدن (خودكشي) و هلاكت داده اند زيرا همانطور كه قبلاهم اشاره شد در ريختن خون امام مصلحتي عظيم بود كه جز باريختن خون ايشان اين مصلحت كه كمال فرد و بشريت در آن است محقق نمي يافت ( 4) چرا كه خون ايشان نه تنها در آن زمان باعث بيداري و آگاهي مردم شد بلكه در دورانها و زمانهاي بعد نيز حيات اسلام به آن وابسته است چرا كه امام و ياران با وفايشان در اين قيام دين را با همه جنبه هايش به نمايش گذاشتند و با ياد آوري آن در هر سالي برنامه و آرمان اسلام كه يكي از بزرگترين آنها عزت مسلمان و زير بار ظلم نرفتن است تكرار و تكرار مي شود و اين تكرار سبب تثبيت پايه دين مي گردد .
بنابراين اين عمل امام حسين« عليه السلام» از نوع خود كشي و هلاكت كه مورد نهي عقل و شرع است نمي باشد چرا كه خود كشي كه آنرا مذموم مي دانند ازشخصي بدون هدف و شكست خورده و مايوس از زندگي سر مي زند و شخص با اين عمل خود تمام قوا و استعداد هايي كه مي توانست از آن بهره ببرد نابود مي كند بدون آنكه كمترين تاثير مثبتي براي فرد يا اجتماع داشته باشد بلكه بر عكس موجب اضطراب و ناراحتي خانواده و اطرافيان را فراهم مي كند ودر همين رابطه است كه قرآن كريم مي فرمايد :{ ولاتلقوا بايديكم الي التهلكه } ( 5) يعني بادست هاي خود خود را به هلاكت نرسانيد .
البته قرآن كريم نه تنها انسانها را از به هلاكت انداختن خود نهي مي فرمايد بلكه دستوراتي جهت حفظ سلامتي و تقويت جسم و جان ارائه مي دهد. اما همين قرآن در جائيكه مسله اي بزرگتر از حفظ جان فرد مطرح ميشود و اصل اسلام و حكومت اسلامي كه مايه حيات انسان است به خطر مي افتد دفاع از آنرا تا سر حد جان از بزرگترين تكا ليف شرعي مي داند و دستور جهاد مي دهد. { و قاتلوهم حتي لاتكون فتنه و يكون الدين لله } (5) يعني با آنها پيكار كنيد تا ديگر فتنه اي باقي نماند و دين مخصوص خدا گردد .و پاداش كساني را كه در اين پيكار مقدس كشته مي شوند را بسيار عظيم دانسته مي فرمايد : { و لاتحسبن الذين قتلوا في سبيل الله امواتا بل احياء عندربهم يرزقون فرحين بما اتهم الله من فضله } ( 7)
يعني : گمان نكنيد كسانيكه در راه خدا و هدف الهي ( بر پايي دين وقانون خدا و اجراي عدالت و .......) كشته مي شوند بهره اي از زندگي ندارند بلكه ايشان زنده اند و در نزد خداوند از حيات با لا تري برخوردار و شادمان از عطاهاي پروردگار خويشند .
و اصولا افرادي كه نه به خاطر منافع شخصي بلكه در راه اهداف انساني و الهي اجراي عدالت رفع تبعيض و ظلم و ناسامانيهاي مردم قيام كرده و در اين راه جان عزيز خود را از دست ميد هند نه تنهامورد شماتت عقل و منطق قرار نمي گيرند بلكه قداست يافته و به عنوان سنبل يك انساني بزرگ و شريف مورد احترام و تعظيم مردم قرار مي گيرند بنابراين ايشان هم بهره اخروي دارند و هم بافكر و عقيده و ايماني كه داشته اند به عنوان مشعل هدايتي در زندگي همه نسلها ظهور دارند .
بنابر اين امام حسين« عليه السلام» با اينكه ميدانستند در اين قيام خونين به شهادت مي رسند اما با آغوش باز از آن استقبال كردند چرا كه خون مقدس ايشان باعث زنده شدن اسلام و دين در زماني كه اصل دين مورد تهديد جدي بود شد .
منابع :
1-بحار الانوار , ج 44, ص364 .
2-قرآن كريم , سوره مباركه بقره , آيه 185
3-قرآن كريم , سوره مباركه مائده , آيه 6
4-حماسه حسيني , مطهري , مرتضي , ج1 , ص 398
5-قرآن كريم , سوره مباركه بقره , آيه 195
6-قرآن كريم , سوره مباركه بقره , آيه 193
7-قرآن كريم , سوره مباركه آل عمران , آيه 169