جواب:
براي پيروزي هر انقلابي، دو عنصر نقش اساسي دارند: رهبر و مردم.
در نهضت عاشورا، رهبري آن را بهترين انسان به عهده داشت؛ از اين رو در رهبري مشكل وجود نداشت، ولي ياران نهضت را سه گروه عمده تشكيل مي دادند: ياران بي وفا، مانند مردم كوفه كه در ابتداي نهضت به حمايت امام پرداختند، ولي در ادامةنهضت از امام حسين(ع) حمايت نكردند. طبيعي است كه اين گروه از ياران نه تنها در پيروزي نهضت نقش نداشتند كه موجب شكست ظاهري نهضت نيز شدند. اگر مردم كوفه به حمايت از امام ادامه مي دادند، نهضت پيروز مي شد.
گروه دوم از ياران(ع) آناني بودند كه نقش بنيادي در جاويدانگي نهضت داشته و با وفاترين انسان ها بودند؛ چنانكه امام حسين(ع) در خصوص وفا و فداكاري آنان فرمود: فانّي لا أعلم أصحاباً أولي و لا خيراً من أصحابي و لا أهل بيت أبرّ....[41]
در راه دوست كشته شدن آرزوي ماست
گرديم دور يار، چون پروانه گيرد شمع
ما را طواف كعبه به جز دور يار نيست
دشمن اگر چه تشنه به خون گلوي ماست
چون سوختن در آتشِ عشق آرزوي ماست
كز هر طرف رويم، خدا روبروي ماست[42]
ياران امام حسين(ع) گرچه به شهادت رسيدند و نهضت امام به ظاهر شكست خورد، ولي ايثار و فداكاري آنان موجب شد كه نهضت كربلا جاودانه شده و در واقع نهضت پيروز گردد. امروزه ياد و خاطرة فداكاري آن حماسه آفرينان است كه به همة آزادي خواهان و نهضت هاي اسلامي و رهايي بخش جهت داده و نهضت امام حسين در تاريخ پيروز است.
گروه سوم ياران امام حسين(ع) را اهل بيت حضرت تشكيل مي دهند؛ كه مقصود از اهل بيت(ع) اسيران هميشه پيروز، به ويژه حضرت زينب(س) و امام سجاد(ع) بود؛ كه نقش بنيادي در تداوم نهضت و تحريف زدايي داشته اند.
يكي از علل جاودانگي نهضت امام حسين(ع) حضور اهل بيت(ع) در صحنة كربلا است. نقش اهل بيت كم تر از شهادت ياران امام نيست؛ زيرا هر انقلابي دو چهره دارد: خون و پيام.
تا ظهر عاشورا امام و ياران او نهضت را رهبري نمودند، ولي بعد از ظهر عاشورا چهرة پيام نهضت به رهبري حضرت زينب(س) و امام سجاد(ع) ظهور كرد. اگر خطبه هاي آتشين و دشمن ستيز آنان نبود، دشمنان به تحريف نهضت امام پرداخته و قيام امام جاودانه نمي ماند. مرحوم آيتي مي نويسد: در بررسي حادثه اي كه هفتاد و سه مرد از جان گذشته آن را به وجود آوردند و زنان و كودكان داغديده و سوگوار آن را به نتيجه رساندند، خواهيم ديد كه خطبه ها و سخنان اهل بيت(ع) و گفتار آن گويندگان شجاع، فصيح و بليغ چگونه در سينه هاي مردم جا گرفت و دل هاي آنان را تكان داد و پرده هاي گمراه كننده را بالا زد و تشخيص مردم را به كلي تغيير داد و آنان را به ارزش اين قيام مقدس متوجه ساخت و مجال تحريف و تغيير چهرة اين واقعة تاريخي را از دست دشمن گرفت و هر چه دشمن گفت و نوشت و هرچه سبكي و هرزگي نشان داد، همه را تاريخ ثبت كرد.[43]
[41] مقتل خوارزمي،ج 1، ص 246؛ لهوف، ص 79؛ نصوص من تاريخ ابن مخنف، ج 1، ص 455.
[42] فرهنگ عاشورا، ص 53.
[43] بررسي تاريخ عاشورا، ص 161.
|
