بازگشت

گروه: اطلاعات عمومي
 
 
مرکز پاسخگو:دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي:فلسفه گريستن
موضوع فرعي:فلسفه گريستن بر امام حسين (ع)
سؤال:فلسفه گريستن بر امام حسين و مصائب ايشان چيست؟ چرا اين قدر اجر و ثواب دارد؟


جواب:

گريه بر مصائب سالار شهيدان باعث زنده نگه داشتن نهضت حسيني است. چنان كه به اسارت رفتن خاندان امام باعث پايمال نشدن خون شهيدان كربلا شد. در اثر رساندن پيام امام به مردم كوفه و شام توسط امام سجاد(ع) و حضرت زينب(س) نهضت عاشورا به ثمر نشست.

گريستن در سوگ شهداي كربلا، تجديد بيعت با عاشورا و فرهنگ شهادت و تغذيه فكري و روحي با اين مكتب است. اشك ريختن نوعي بيعت و امضا كردن پيمان و قرارداد دوستي با سيد الشّهدا و ابراز انزجار و تنفّر از قاتلان حضرت است. از اين رو ائمه(ع) به گريستن بر مظلوميت شهداي كربلا تأكيد كرده و شهادت اشك را بر صداقت عشق پذيرفتهاند. براي گريه بر مصيبتهاي امام حسين(ع) ثوابها و فضيلتهاي فراوان ذكر كرده و فرمودهاند كه چشم گريان بر كربلائيان، چشمه فيض خدا است،(1) زيرا اشك ريختن در عزاي حسين(ع) نشانه پيوند قلبي با اهل بيت(ع) و سيدالشّهدا(ع) است. اشك، دل را سيراب ميكند، عطش روح را برطرف ميسازد، و نتيجه محبتي است كه نسبت به اهل بيت حاصل ميشود. نيز نشانه همدلي و هماهنگي روحي با ائمه اطهار(ع) است. قلبي كه مهر حسين(ع) داشته باشد، بي شك به ياد مظلوميت و شهادت او ميگريد.

فضيلتها و ثوابهاي زيادي كه براي گريه بر امام حسين(ع) در روايات ذكر شده، در صورتي است كه گناه و فسق و آلودگي انسان در حدي نباشد كه مانع رسيدن فيض الهي گردد. اشكي كه مبيّن پيوند عاطفي و رابطه مكتبي واتصال روحي با راه و فكر و خطّ سيّد الشهدا است كه حتماً زمينه ساز پرهيز از گناه ميگردد.

به تعبير شهيد مطهري گريه بر شهيد، شركت در حماسه او و هماهنگي با روح وي و موافقت با نشاط و حركت او است.(2) آري چنين اشكي سزاوار آن همه ثواب است.

گريه در فرهنگ عاشورائيان سلاح هميشه برّاني است كه فرياد اعتراض به ستمگران را دارد. اشك زبان دل است و گريه فرياد عصر مظلوميت، رسالت اشك نيز پاسداري از خون شهيد است. به تعبير حضرت امام خميني(ره) گريه كردن در عزاي امام حسين، زنده نگهداشتن نهضت است. گريه بر مظلوم، فرياد مقابل ظالم است.(3) زنده نگهداشتن نهضت حسيني، آثار و بركات بسيار در زندگي فردي و اجتماعي انسانها دارد.

بنابراين فلسفه گريه بر امام، ادامه دادن راه ايشان و زنده نگه داشتن يا دو نهضت او و فرياد عليه ظلم و ستم است. تأكيد بر گريه براي امام ميفهماند كه بايد انسان هميشه حسيني باشد و در برابر ظالمان در هر زمان ايستادگي كند.

بدين خاطر است كه خداوند به گريه كنندگان ثوابهاي زيادي ميدهد. اما چند قطره اشك ريختن به تنهايي نميتواند انسان را بهشتي نمايد، در حالي كه انسان فسق و فجور انجام ميدهد، نيز مجوّزي براي كارهاي ناپسند نيست، اگر چه همين چند قطره اشك از هر كس بر نميآيد، زيرا تا رقت قلب و پيوند با حماسه حسيني نباشد، اشك سرازير نخواهد شد؛ بنابراين قطرات اشك، نمايانگر رقت قلب انسان و نزديك شدن با روح حسيني و حماسه او است.

پي نوشتها:

1. بحارالأنوار، ج 44، ص 286.

2. مرتضي مطهري، شهيد (ضميمه قيام و انقلاب مهدي) ص 124.

3. جواد محدثي، فرهنگ عاشورا (به نقل از صحيفه نور، ج 8، ص 70) ص 384.