بازگشت

گروه: اطلاعات عمومي
 
 
مرکز پاسخگو:تبيان
موضوع اصلي:قيام امام حسين (ع)
موضوع فرعي:علت قيام امام حسين (ع)
سؤال:چه عواملي در نهضت امام حسين (ع) دخيل بودند؟
جواب:

در نهضت حسيني عوامل متعددي دخالت داشته است و همين امر سبب شده كه اين حادثه با اينكه از نظر تاريخي و وقايع سطحي طول و تفصيل زيادي ندارد، از نظر تفسيري و از نظر پي بردن به ماهيت اين واقعه بزرگ تاريخي، بسيار پيچيده باشد. يكي از علل اينكه تفسيرهاي مختلفي درباره اين حادثه شده و احيانا سوء استفاده هايي از اين حادثه عظيم و بزرگ شده است، پيچيدگي اين داستان است از نظر عناصري كه در به وجود آمدن اين حادثه مؤثر بوده اند. ما در اين حادثه به مسائل زيادي برمي خوريم؛ در يك جا سخن از بيعت خواستن از امام حسين و امتناع امام از بيعت كردن است، در جاي ديگر سخن از دعوت مردم كوفه از امام و پذيرفتن اين دعوت توسط امام است در جاي ديگر امام به طور كلي بدون توجه به مسآله بيعت خواستن و امتناع از بيعت و بدون اينكه اساسا توجهي به اين مسآله بكند كه مردم كوفه از او بيعت خواسته اند، او را دعوت كرده اند يا نكرده اند، از اوضاع زمان و وضع حكومت وقت انتقاد مي كند، شيوع فساد را متذكر مي شود، تغيير ماهيت اسلام را يادآوري مي كند، حلال شدن حرامها و حرام شدن حلالها را بيان مي نمايد، و آن وقت مي گويد: وظيفه يك مرد مسلمان اين است كه در مقابل چنين حوادثي ساكت نباشد. در اين مقام مي بينيم امام نه سخن از بيعت مي آورد و نه سخن از دعوت، نه سخن از بيعتي كه يزيد از او مي خواهد و نه سخن از دعوتي كه مردم كوفه از او كرده اند. قضيه از چه قرار است؟ آيا مسئله بيعت بود؟ آيا مسأله دعوت بود؟ آيا مسأله اعتراض و انتقاد و يا شيوع منكرات بود؟ كداميك از اين قضايا بود؟ اين مسأله را ما بر چه اساسي توجيه كنيم؟ بعلاوه چه تفاوت واضح و بيني ميان عصر امام يعني دوره يزيد با دوره هاي قبل بوده؟ بالخصوص با دوره معاويه كه امام حسن عليه السلام با معاويه صلح كرد ولي امام حسين عليه السلام به هيچ وجه سر صلح با يزيد نداشت و چنين صلحي را جايز نمي شمرد. حقيقت مطلب اين است كه همه اين عوامل، مؤثر و دخيل بوده است؛ يعني همه اين عوامل وجود داشته و امام در مقابل همه اين عوامل عكس العمل نشان داده است. پاره اي از عكس العملها و عملهاي امام بر اساس امتناع از بيعت است، پاره اي از تصميمات امام بر اساس دعوت مردم كوفه است و پاره اي بر اساس مبارزه با منكرات و فسادهايي كه در آن زمان به هر حال وجود داشته است. همه اين عناصر، در حادثه كربلا ـ كه مجموعه اي است از عكس العملها و تصميماتي كه از طرف وجود مقدس ابا عبدالله(ع) اتخاذ شده ـ دخالت داشته است.