بازگشت

از سخنان آن حضرت درباره ي مرگ و دشواري هاي آن


اوصيکم بتقوي الله، و احذرکم ايامه، و ارفع لکم اعلامه فکان المخوف قد أفد بمهول وروده و نکير حلوله و بشع مذاقه فاعتلق مهجکم و حال بين العمل و بينکم، فبادروا بصحة الاجسام في مدة الاعمار، کانکم ببغتات طوارقه فتنقلکم من ظهر الارض الي بطنها، و من علوها الي سفلها، و من انسها الي وحشتها و من روحها و ضوئها الي ظلمتها و من سعتها الي ضيقها حيث لا يزار حميم و لا يعاد سقيم و لا يجاب صريخ، اعاننا الله و اياکم علي اهوال ذلک اليوم، و نجانا و اياکم من عقابه، و اوجب لنا و لکم الجزيل من ثوابه، عباد الله! فلو کان ذلک قصر مرماکم، و مدي مظعنکم کان حسب العامل شغلا يستفرغ عليه احزانه، و يذهله عن دنياه و يکثر نصبه لطلب الخلاص منه، فکيف و هو بعد ذلک مرتهن باکتسابه مستوقف علي حسابه لا وزير له يمنعه و لا ظهير عنه يدفعه و يومئذ (لا ينفع نفسا ايمانها لم تکن امنت من قبل او کسبت في ايمانها خيرا قل انتظروا انا منتظرون).

اوصيکم بتقوي الله فان الله قد ضمن لمن اتقاه، ان يحوله عما يکره الي ما يحب (و يرزقه من حيث لا يحتسب) فاياک ان تکون ممن يخاف علي العباد من ذنوبهم، و يأمن العقوبة من ذنبه فان الله تبارک و تعالي لا يخدع عن جنته و لا ينال ما عنده الا بطاعته ان شآء الله [1] .


***

مردم! شما را به تقواي الهي سفارش مي کنم و از روزها و ايام آن (لحظات مرگ و جان کندن) مي ترسانم، و نشانه هاي آن روزها را به شما اعلام مي کنم.

گويي مرگ با آن قيافه ي وحشتناک و حضور نامطلوب و طعم ناگوار خويش به جانتان پنجه انداخته و شما را در آغوش گرفته و بين شما و کارتان فاصله افکنده است. پس [با اين حال] آيا در طول عمرتان فقط به فکر سلامتي جسم خود هستيد؟!

مي بينم شما را که ناگهان، گرفتار مرگ شده ايد، مرگي که شما را از روي زمين به دل آن خواهد کشيد و از بالاي آن به پايين خواهد آورد، و از انس و آشنايي به وحشت و ترس خواهد کشاند و از ايمني و امان و روشني، به تاريکي خواهد برد، و از وسعت و فراخي به تنگي خواهد کشيد. آن جايي که هيچ دوستي، ديدار کننده و هيچ مريضي، ملاقات کننده و هيچ فرياد کننده اي فريادرسي ندارد.

خداوند ما و شما را بر لحظات سخت آن روز ياري رساند و از عقاب آن نجاتمان دهد و ثواب فراواني به ما و شما عنايت فرمايد.

بندگان خدا! اگر همين لحظات کوتاه مسير ما بود، سزاوار بود که انسان همواره در فکر آن باشد و دنيا را به کلي فراموش نمايد و بکوشد تا از اين هول خطرناک نجات يابد، در حالي که انسان پس از مرگ در گرو اعمال خويش است، و او را براي بازرسي اعمالش متوقف خواهند نمود. در حالي که ياوري ندارد که او را کمک کند و پشتيباني که از او رفع بلا نمايد. آن روزي است که «لا ينفع نفسا ايمانها لم تکن آمنت من قبل او کسبت في ايمانها خيرا قل انتظروا انا منتظرون».

(بندگان خدا) شما را به تقواي الهي سفارش مي کنم، چرا که خداوند به کسي که تقوا پيشه کند، ضمانت داده که او را از آنچه در نزدش مکروه است، به آنچه که او، دوست دارد، منتقل نمايد. و از آنجايي که فکر نمي کند به او روزي بخشد.

بر حذر باش که از آناني مباشي که براي مردم به خاطر گناهانشان بترسد. و حال آن که از عقوبت گناه خود غافل باشد، چرا که خداوند فريب نخواهد خورد و جز به طاعت، به آنچه که در نزد اوست کسي، نخواهد رسيد. ان شاء الله.


***

[1] الوافي: ج 3 الجزء 14، ص 68، کتاب الروضة.