خندق، گودالي است که گرداگرد يک شهر يا منطقه مي کنند، با عمق و عرضي که براي ديگران، چه سواره يا پياده غير قابل عبور باشد و در آن آب يا آتش مي افکنند، يا به همان صورت، خالي مي گذارند.بعنوان مانعي براي عبور دشمن به منطقه خودي و عامل طبيعي بازدارنده از حمله مخالف، محسوب مي شود.در حادثه عاشورا نيز بعنوان يک تاکتيک نظامي مورد اجرا قرار گرفت.سيد الشهدا «ع » چون نبرد عاشورا را قطعي و اجتناب ناپذيرديد، از اصحاب خود خواست که پيرامون اردوگاه و خيمه ها خندقي بکنند و در آن آتش افروزند تا جبهه مقابله و جنگ با دشمن تنها از يک سو باشد و از پشت سر غافلگير نشوند. همه از هر طرف به کار پرداختند و با همکاري و هماهنگي خندقي کندند و در آن کانال، خار و هيزم ريخته و در آن آتش افروختند. [1] .