تربت سيد الشهدا «ع »، به خاطر قداست و فضيلت و الهام بخشي، هم مورد سجود قرارمي گيرد، هم از آن تسبيح براي ذکر گفتن تهيه مي شود، هم کام نوزاد را بر مي دارند، هم همراه ميت به صورت حنوط، به کار مي رود.خاکي که مدفن يک شهيد است، انتقال دهنده فرهنگ شهادت و الهام بخش شجاعت و ايمان است و تسبيحي که با چنين تربتي گفته شود، اجر مضاعف دارد.از امام صادق «ع » احاديثي در فضيلت تسبيح تربت سيد الشهدا روايت شده است. [1] .

حضرت زهرا «ع » از تربت حمزه سيد الشهدا، تسبيحي ساخته و به نخ کرده بود و با آن، ذکر تسبيحات مي گفت، مردم هم چنان کردند.چون حسين «ع » شهيد شد، به خاطر مزيت و فضيلت تربت او، اين کار درباره تربت قبر آن امام شهيد انجام گرفت. [2] پيش از تسبيح گلي، حضرت زهرا تسبيحي داشت از نخ پشمين که به آن گرههاي متعدد زده بود و آن را مي گرداند و تسبيح و تکبير مي گفت، تا آنکه حضرت حمزه در جنگ احد به شهادت رسيد.آنگاه از تربت او تسبيحي ساخت.رسم مردم بر اين جاري شد تا آنکه پس از شهادت امام حسين، از تربت قبر او تسبيح فراهم مي کردند:

«فلما قتل الحسين صلوات الله عليه عدل بالامر اليه فاستعملوا تربته لما فيه من الفضل و المزيه.» [3]

دو حديث در فضيلت تسبيح تربت: امام صادق «ع » فرمود: «من کانت معه سبحة من طين قبر الحسين عليه السلام کتب مسبحا و ان لم يسبح بها» [4] هر که تسبيحي از تربت قبرحسين «ع » داشته باشد، تسبيحگوي نوشته مي شود، هر چند با آن تسبيح نگويد. امام کاظم «ع » فرمود: «لا يستغني شيعتنا عن اربع:... و سبحة من طين قبر الحسين فيها ثلاث و ثلاثون حبة...» [5] شيعه ما از چهار چيز بي نياز نيست:... يکي هم تسبيحي با 33 دانه از خاک قبر امام حسين عليه السلام. [6] .

تسبيح تربت، قصيده اي صد بيتي است و واژه هايش همه عاشورايي، که دانه هايش همراه ذاکر، ذکر مي گويد و عطر شهادت را مي پراکند.کربلائيان با مضمون اين قصيده مقدس همنوايي مي کنند و با ترکيبات آن که الله اکبر، الحمد لله و سبحان الله است، آشنا و مانوسند.دانه هاي تسبيح تربت، گوهرهايي است که از خاک کوي عشق گرفته مي شده و از آن نوري تا ملکوت خدا متصاعد مي شود.دلهاي دريايي، گوهر تربت را در ساحل عشق، با «اشک » شستشو مي دهند، و از زمزم ديدگان بر آن مي بارند.اين است رمز جلوه و جلاي هميشگي «تربت حسين »!و همين است راز برتري تسبيح تربت، بر دانه هاي ياقوت و عقيق و فيروزه و زبرجد و الماس! تسبيح تربت، ترکيبي کربلايي دارد و آهنگي زهرايي و مفاهيمش هديه خداوند به «فاطمه » است.منظومه اي رمزي از قداست و فداکاري و عشق و خلوص است.چه اکسير شگفتي در خاک مزار حسين «ع » نهفته است، فضيلت بخش خاک بر گوهر!