يزيد بن معقل جعفي مذحجي
از شعراي نامدار و از اصحاب حيدر
کرار در صفين و از نيکان و صالحان و از دلاوران و رزم آوران و شهداي کربلاي حسيني است.
در «الاصابه» ابن حجر عسقلاني و کتب رجال است که او و برادرش زهير بن مغفل در جنگ قادسيه نيز شرکت داشتند - همچنين در مقابله با گروهي از خوارج به سرکردگي حريت بن راشد بن ناجي از بني ناجيه از سوي اميرمؤمنان با سپاهي مأمور گرديد و خريت را به هلاکت رسانيد. مغفل از اصحاب رسول الله بود و يزيد بن معقل از مکه در ملازمت ابي عبدالله الحسين بود و از رجزهاي اوست:
انا يزيد و انا بن معقل
و في يميني نصل سيف مصقل
اعلوبه الهامات وسط القسطل
عن الحسين الماجد المفضل
ابن رسول الله خير مرسل
«من يزيد بن معقلم - که شمشيري بران در دست دارم - شمشيري که سرها را به ميدان مي افکند - و از حسين با مجد و فضيلت دفاع مي نمايد - حسين فرزند رسول الله و برتر از همه انبيا است».
کثير جماعتي را به درک فرستاد. ابن حجر در «الاصابه» و نيز ساير تواريخ و مقاتل آورده اند که هيچ کس به مانند يزيد بن معقل رزم نکرد و دشمن را به هلاکت نرساند. بالاخره پس از قتالي سخت و تحسين آفرين با دشمن به شهادت رسيد.