بازگشت

منبر


«آنچه خطيب بر آن ايستد و خطبه خواند.کرسي مانندي پايه دار که واعظ و خطيب بربالاي آن نشسته خطبه خواند و موعظه کند.کرسي چند پله براي وعاظ و مذکران.اهل منبر: روضه خوان و خطيب و واعظ.» [1] منبر: آنچه بر بالاي آن مي روند، براي وعظ وخطبه.ريشه اش از «نبر» به معناي رفعت و بالايي است و به منبر، منبر گفته اند، بخاطر ارتفاعش. [2] منبر، انواع گوناگون دارد: چوبي، آهني، سنگي با پله هاي متفاوت از نظر تعداد.

منبر بعنوان جايي که خطبا و ائمه جمعه از فراز آن به القاء خطبه و ايراد سخن مي پرداخته اند. از صدر اسلام وجود داشته و اغلب، در سيطره حکومتها و خلافتها بوده و وسيله ترويج يک فکر محسوب مي شده است.

منبري که خطيب وابسته به يزيد بر فراز آن رفته و از يزيد تعريف مي کرد و آل علي را ناسزا مي گفت.امام سجاد «ع » اجازه گرفت تا بر منبر فراز آيد.بر منبر رفت و خود را معرفي کرد و يزيد و دودمان او را رسوا ساخت.آن حضرت، از منبري که خطيب وابسته به ستم بر فراز آن سخنان ناروا مي گفت، بعنوان چوب ياد کرد و فرمود: «يا يزيد، ائذن لي حتي اصعد هذه الاعواد...» رسول خدا «ص » هم زماني خواب ديده بود که پس از او، بني اميه از منبر او بالا مي روند و مردم را از راه راست، باز مي دارند و از اين خواب، بسيار پريشان شده بود. [3] .

امروز نيز استفاده از منبر هنگام وعظ و ارشاد و سخنرانيهاي مذهبي، چه در ايام محرم و ماه رمضان و چه در مناسبتها و ايام ديگر سال، رايج است و منبر رفتن از شيوه هاي کهن تبليغات مذهبي به شمار مي رود. استفاده از منبر در خطابه، خاص روحانيون است و سخنرانان غير روحاني براي سخن گفتن از ميز و تريبون استفاده مي کنند، نه منبر.حرمت منبر بعنوان آنچه يادگار عصر رسول خدا «ص » است، همچنان محفوظ است.


پاورقي

[1] لغت‏نامه، دهخدا.

[2] مجمع البحرين.

[3] بحار الانوار، ج 58، ص 168.