اولين شهيد عاشورا که در حمله نخست به شهادت رسيد.پير مردي بزرگوار از طايفه بني اسد و از چهره هاي درخشان کوفه و هواداران اهل بيت «ع » بود.از اصحاب پيامبر «ص » و مسلمانان با سابقه به شمار مي رفت و از آن حضرت روايت هم کرده است.پارسا، شجاع و سوارکاري نامي بود و در فتوحات اسلامي شرکت مي کرد و در همه جنگهاي امير المؤمنين «ع » حضور داشت.در کوفه براي حسين بن علي «ع » بيعت مي گرفت.

مسلم بن عقيل در برنامه کوتاه مدت نهضت، او را در راس عده اي از طايفه مذحج و اسد قرار داد. [1] در نهضت مسلم، نقش دريافت پول از هواداران و تهيه سلاح براي نهضت را برعهده داشت.جاسوس «ابن زياد»، به نام «معقل » از همين طريق به مخفيگاه مسلم پي برد.

در کربلا از ياران شجاع و فداکار امام بود.شب عاشورا که امام از ياران خواست از تاريکي شب استفاده کرده، از صحنه خارج شوند، يکي از کساني بود که برخاست و ضمن اعلام وفاداري و مقاومت تا شهادت، گفت: «و الله لو علمت اني اقتل ثم احيي ثم احرق ثم اذري يفعل بي ذلک سبعين مرة ما ترکتک فکيف و انما هي قتلة واحدة ثم الکرامة الي الابد.» [2] به خدا قسم اگر هفتاد بار کشته شوم، سوزانده شوم و خاکسترم بر باد رود، هرگزتو را رها نخواهم کرد، تا چه رسد به اينکه اکنون يک بار کشته شدن است، سپس کرامت ابدي است.روز عاشورا، رجز مسلم بن عوسجه در مبارزه چنين بود:



ان تسئلوا عني فاني ذولبد

من فرع قوم في ذري بني اسد



فمن بغانا حايد عن الرشد

و کافر بدين جبار صمد [3] .



که حاکي از بصيرت ديني و دشمن شناسي او و کافر دانستن جبهه مخالف است.سپاه دشمن چون در نبرد تن به تن ياراي جنگيدن با او را نداشتند، او را سنگباران کردند.چون مسلم به زمين افتاد، رمقي در تن داشت که حسين بن علي «ع » و حبيب بن مظاهر خود را به او رساندند. امام او را دعا کرد و حبيب چون نزديک او آمد، مسلم او را توصيه نمود که مبادا حسين «ع » را تنها گذارد. [4] .