پيرامون حادثه عاشورا و عزاداري امام حسين «ع »، يک سري سنتها و مراسم ميان مردم معمول است که در طول سال و اغلب در دو ماه محرم و صفر و بويژه در دهه عاشورا عمل مي شود.آداب و سنن در مناطق مختلف جهان و حتي در شهرهاي مختلف ايران نيز متفاوت و متنوع است.برخي از مراسم، مثلا ويژه هند و پاکستان است، برخي خاص ايران، و بعضي مخصوص عراق و شام. [1] سنتهاي رايج، گاهي پشتوانه هاي ديني دارد ومتکي به روايات و مستند به فقه و حديث است، برخي هم از ابداعات و ساخته هاي مردم و تقليدهاي بي اساس است.بر شمردن همه آداب و مراسم مربوط به عاشورا و عزاداري، از حوصله اين مجموعه بيرون است.تنها به برخي از آنها اشاره مي شود:

عزاداري و گريه بر امام حسين «ع »، نوحه خواني و مرثيه خواني، تعزيه و شبيه خواني، سينه زني و زنجير زني و قمه زني، برپايي مجالس در تکيه ها، حسينيه ها، خانه ها و مساجد و تشکيل هيئتها در ايام محرم، نذر و احسان و صدقه و اطعام مردم براي سيد الشهدا، سقايي و چاي و آب و شربت دادن به مردم، ساختن حسينيه و تکيه، ترک بعضي کارهاي مباح در ايام عاشورا مثل: عروسي، ازدواج، آرايش، تميز کردن و جارو کردن خانه، پرداختن به کسب و کار و دوخت و دوز و خانه تکاني و...، ياد حسين هنگام نوشيدن آب، پوشيدن لباس سياه، سياهپوش کردن اماکن و گذرگاهها و مساجد و حسينيه ها، ماليدن گل برپيشاني و سر، پاشيدن کاه و خاشاک بر سر، راه انداختن دسته هاي عزاداري در خيابانها، برپايي مراسم شام غريبان، برگزاري مجالس مقتل خواني و زيارت عاشورا، نذر براي آوردن کودکان خردسال به ياد علي اصغر در دسته هاي عزاداري، طشت گرداني، تهيه و آذين بندي توقها و علامتها و نخلها، پختن آش نذري و سفره انداختن، زيارت رفتن، گراميداشت اربعين امام حسين «ع »، سر برهنه و پاي برهنه بودن در عزاي حسيني بويژه عاشورا و اربعين.