سرزميني که سيد الشهدا «ع » از حجاز به سوي آنجا رفت تا به دعوت کوفيان در مبارزه با يزيد، پاسخ گويد و قبل از رسيدن به کوفه، در کربلا در محاصره سپاه ابن زياد به شهادت رسيد. سرزمين عراق، بخصوص منطقه ميان دجله و فرات، حاصلخيز و پرجمعيت است. وقتي سرزمين عراق، پيش از خلافت امير المؤمنين «ع » فتح شد، با آل علي «ع » آشنا گشت. کساني همچون ابن مسعود و عمار ياسر، پيشتر در آنجا فرماندار يا امير لشکر بودند.پس از جنگ جمل که حضرت علي «ع » کوفه را مقر خلافت خويش قرار داد، مردم آن منطقه بيشتر با آن حضرت و دودمانش آشنا شدند.از اين رو معاويه و آل مروان مي کوشيدند تاتشيع و ريشه هاي گرايش به خاندان نبوت را در آن سرزمين بخشکانند. [1] همواره ميان شاميان و عراقيان، نزاع و کينه بوده است.پس از شهادت امير المؤمنين «ع » در دوران امام حسن مجتبي اين منطقه نيز- به دنبال قرار داد صلح - در اختيار امويان قرار گرفت و آنان بشدت، هواداران علي «ع » را سرکوب مي کردند.

عراق، همواره منطقه اي آشفته و متزلزل بوده و بين قدرتها دست به دست مي گشته است. مردم آن نيز از يک رفتار متذبذب و متغير برخوردار بودند.در عين حال، در آن روزگار، قلب کشور اسلامي و مرکزي براي نيروهاي انساني و سربازان رزمي و ثروت و مال بود و پايگاهي براي لشکر محسوب مي شد. [2] بخصوص کوفه در شهرهاي عراق، موقعيت ويژه تري داشت و همواره در کشمکشهاي سياسي و مبارزاتي، از پايگاههاي مهم بود.حتي در جريانهاي سياسي پس از عاشورا نيز، مثل خروج مختار و بروز شورشهاي مختلف بر ضد امويان نقش عمده داشت.شايد به خاطر اين دلايل بود که امام حسين «ع » پس از اقامت چند ماهه در مکه، تصميم گرفت به سرزمين عراق رود و نداي کوفيان را لبيک گويد، بخصوص که شيعيان او و پدرش علي «ع » در کوفه فراوان بودند و نامه هاي دعوت بسياري براي امام نوشتند.در رواياتي پيشگويي شهادت آن حضرت در سرزمين عراق نيز آمده است، از جمله: رسول خدا «ص » به حسين بن علي «ع » فرموده بود: «انک ستساق الي العراق و هي ارض قد التقي بها النبيون و اوصياء النبيين، و هي ارض تدعي عمورا، و انک تستشهد بها و يستشهد معک جماعة من اصحابک...». [3] بزودي به سوي عراق سوق داده خواهي شد، آنجا سرزميني است که پيامبران و اوصياء پيامبران در آن باهم برخورد کرده اند، و آن سرزميني است که «عمورا» هم خوانده مي شود، تو در آن سرزمين شهيد خواهي شد و همراه تو نيز، گروهي از يارانت به شهادت خواهند رسيد. حضرت علي «ع » نيز در برخي سخنان خويش، از اهل عراق، بعنوان افرادي که در حمايت حق، کوتاهي مي کنند، سخنان نکوهش کننده اي دارد. [4] اکنون عراق، از کشورهاي اسلامي در خاور ميانه است و مرقد شش امام شيعه در چهار شهر عراق قرار دارد: کربلا (مدفن امام حسين) نجف (مزار امير المؤمنين) کاظمين (حرم امام کاظم و امام جواد) سامرا (حرم امام هادي و امام عسکري). حوزه علميه دير پاي نجف اشرف نيز در اين کشور است. [5] .