شايد اين عنوان، هم مضمون با آزادگي باشد، ولي به هر حال به صورت جداگانه زير بار ظلم نرفتن و پذيراي ذلت نشدن كه فلسفه شهادت اباعبدالله بود و در جمله معروف هيهات منّا الذلة تجلّي يافته، در سروده هاي فراواني آمده است كه به چند نمونه اشاره مي شود:





*



روزي كه به كوفه رو نمود از عرفات در گوش نسيم روزگاران فرمود آزاده، ستم پذير گردد؟ هيهات! [13]

*



بگزيد طريق عشق، بر حُبّ حيات آزاده، ستم پذير گردد؟ هيهات! [13] آزاده، ستم پذير گردد؟ هيهات! [13]



و جواد محقق گويد:





*



آنكه به حق خم نگشت در بر ظالم سرو صفت، قامت رساي حسين است [14]

*



سرو صفت، قامت رساي حسين است [14] سرو صفت، قامت رساي حسين است [14]



در شعر خسرو نژاد هم مي خوانيم:





*



جان ز كف دادن و تسليم به ظالم نشدن جان به قربان تو اي كشته كه خود فرمودي مرگ با نام به از زندگي ننگين است [15]

*



آري، آري به خدا همّت عالي اين است مرگ با نام به از زندگي ننگين است [15] مرگ با نام به از زندگي ننگين است [15]



و نيز اين رباعي كه از زبان سيدالشهداست:





*



من تن به زير بار مذلّت نمي دهم جان مي دهم ز دست، ولي با يزيد پست دست از براي دادن بيعت نمي دهم [16]

*



نورم، عنان خويش به ذلّت نمي دهم با يزيد پست دست از براي دادن بيعت نمي دهم [16] با يزيد پست دست از براي دادن بيعت نمي دهم [16]



قاسم سروي مي سرايد:





*



كشته شد امّا نشد تسليم نامردي و زور درس رادي و جوانمردي به عالم داد و رفت كاخ حريّت به پا از درس جاويدان اوست [17]

*



چون سرافرازي و مردي ايده و ايمان اوست كاخ حريّت به پا از درس جاويدان اوست [17] كاخ حريّت به پا از درس جاويدان اوست [17]



شاعران، اغلب با الهام از خطبه ها و رجزهاي امام حسين(ع) اين مفهوم را ترسيم كرده و ذلت پذيري را منافي شأن امام و روح بلند و آزاده او دانسته اند. باز هم شعري از دكتر رسا:





*



من نه آن باشم كه آرم پيش دشمن سرفرود عزّت و مردانگي را ياد گيريد از حسين مظهر ناموس و غيرت، آيت مردانگي كي شوم تسليم حكم غاصب بيدادگر [18]

*



كي ز جان بازي بود آزادمردان را حذر تا چو جان گيريد در بر شاهد فتح و ظفر كي شوم تسليم حكم غاصب بيدادگر [18] كي شوم تسليم حكم غاصب بيدادگر [18]



و اين شعر زيباي خوشدل را همه حفظاند كه:





*



نه ظلم كن به كسي، ني به زير ظلم برو ز خاك مردم آزاده بوي خون آيد نشان شيعه و آثار پيروي اين است [19]

*



كه اين مرام حسين است و منطق دين است نشان شيعه و آثار پيروي اين است [19] نشان شيعه و آثار پيروي اين است [19]



جمله موتٌ في عزٍّ خيرٌ من حياةٍ في ذُلٍّ كه از كلمات درخشان سيدالشهدا است، [20] در برخي سروده ها چنين انعكاسي يافته است:





*



(مرگ با عزّت ز عيش در مذلّت بهتر است) از آستان همّت ما ذلّت است دور بر ما گمان بردگي زور برده اند اي مرگ، همّتي كه نخواهيم اين قيود

*



نغمه اي مي باشد از لعل دُرربار حسين و اندر كُنام غيرت ما نيستش ورود اي مرگ، همّتي كه نخواهيم اين قيود