شهدا از احفاد و فرزندان عقيل كه آنان نيز در حادثه عاشورا به شهادت رسيدهاند ، چنين معرفي شدهاند : ابوالفرج اصفهاني ميگويد :21 از جمله شهدا، در حادثه كربلا، از اولاد عقيل عبارتند از:



1ـ محمد بن مسلم بن عقيل، كه مادرش كنيز و قاتلش فردي است به نام لقيط بن اناس جهني.



2ـ عبدالله بن مسلم بن عقيل، مادر وي رقيه دختر امير مؤمنان و قاتل وي طبق نقل مدائني شخصي است به نام عمرو بن صبيح.



3ـ محمد بن ابيسعيد بن عقيل، (يكي از فرزندان عقيل ابوسعيد ملقب به احول بود كه فرزند او به نام محمد جزء شهدا در كربلا ميباشد.)



3ـ جعفر بن محمد بن عقيل، ابوالفرج از ابن حمزه نقل ميكند: يكي از نوادههاي عقيل، كه در كربلا به شهادت رسيده است، جعفر بن محمد بن عقيل است كه به همراه محمد بن ابيسعيد كشته شد.22 4 و



5ـ محمد و ابراهيم فرزندان مسلم بن عقيل، گذشته از چهار تن از احفاد عقيل بن ابيطالب كه ابوالفرج اصفهاني از آنها ياد كرده و به نام معرفي نموده است.



بنا به نقل مرحوم شيخ صدوق ـ ره ـ در امالي در ضمن يك روايت مفصل، در جريان عاشورا، دو تن از فرزندان مسلم بن عقيل به نام محمد و ابراهيم به اسارت گرفته شده و پس از يكسال كه در كوفه زنداني بودند، با طرز فجيع به شهادت رسيده و به پدر و دو برادر شهيد خود ملحق گرديدند.23 طبق اين آماري كه ملاحظه فرموديد، مجموع اولاد عقيل كه در حادثه عاشورا به فيض شهادت نايل گشتند، بالغ بر دوازده نفر است كه شش تن از فرزندان وشش تن ديگر از احفاد و فرزندزادگان اين «ابوالشهدا» ميباشد.



سخن آخر اين كه: اين سه مقاله مسلسل، نگاهي گذرا بود به شخصيت معنوي عقيل بن ابيطالب و نوعي دفاع از مظلوميت وي و در آن پيرامون اين مطالب به بحث پرداختيم: «نگاهي به او در زمان رسول خدا ـصـ»، «نگاهي به او بعنوان يك محدث»، «نظري به تاريخ صحيح اسلام و هجرت او»، «نگاهي به تاريخ صحيح سفر او به شام و انگيزه اين سفر»، و اين كه: او «چرا از معاويه وجهي پذيرفت؟»، «نگاهي گذرا به نامههاي او به امير مؤمنان و به سخنان او به هنگام تبعيد ابوذر»، «نظري به مانع اصلي او از حضور در جنگها و به عهده گرفتن مهمترين خدمت نسبت به امير مؤمنان ـعـ » صحنه جنگ وبالأخره «نگاهي به دوازده تن شهيد از اولاد عقيل در حادثه عاشورا و قبر شريف وگنبد وبارگاه او در بقيع» و مطالب ديگر.



و در پرتو اين نگاه، نگاه ديگري داشتيم بر تحريف ها و مطالب جعلي وبياساس كه بر ابعاد مختلف زندگي عقيل سايه افكنده و حقايق را در هالهاي از اوهام قرار داده است و اين اوهام و تحريفات به كتب تاريخ و تراجم راه يافته و به نويسندگان امروز سرايت كرده است.



ما معتقديم اين بحث دسترسي به منابع گستردهتر و فرصت بيشتري را ميطلبد ولي «كُلّ ما لا يدرك كلّه لا يُترك جُلُّه