اسـاسـي تـريـن عـامـلـي كـه باعث شد خاندان بني اميه علي رغم عدم شايستگي , منصب خلافت پـيـامـبـراسلام را غصب كرده و سالها بر جهان اسلام حكم برانند و در مقابل , اهل بيت و فرزندان رسول خدا باتمام شايستگي و علي رغم تمام سفارشات پيامبر اكرم (ص ) از صحنه سياسي كنار زده شوند و گرفتاردسيسه و قتل و غارت اموي ها شوند, جهالت و ناآگاهي مردم آن زمان بود.



در واقـعـه كـربـلا در كنار تمام عواملي كه مردم كوفه را به صحنه جنگ با امام حسين كشيد, به وضوح مي توان عامل جهالت را مشاهده كرد.



بـه عـنوان نمونه در حالي كه مردم كوفه امام حسين (ع ) را به خوبي مي شناختند و دشمنان او را نيزتجربه كرده بودند, اكثر آنها تحت تاثير تبليغات بني اميه , گمان مي كردند در يك جهاد مقدس شركت كرده و با دشمنان خدا مي جنگند, به طوري كه عمر سعد با تكيه بر اين خيال باطل مردم , در عـصـر تاسوعا به عنوان فرمان حمله در ميان لشكر كوفه ندا مي دهد: اي لشكر خدا! سوار شويد شـمـا را مـژده بـهـشـت باد (137) همچنين در رواياتي كه گذشت ديديم كه هيچ كس حاضر نـمـي شد كشتن امام حسين (ص ) را به عهده گيرد , چرا كه مي دانستند كشتن او تجاوز به حريم رسـول خـداسـت مـي گـفتند: نمي خواهيم در قيامت پيامبر خصم ما باشد اين در حالي است كه هـمـين مردم مقدمات شهادتش را فراهم كرده بودند و با اين حال گمان مي گردند اگر آخرين ضربه را به عهده نگيرند باز هم مسلمان و پيرو پيامبر اسلامند و دليلي ندارد كه در روز قيامت رو در روي حضرتش قرار گيرند.