آفت مهم ديگري كه علاوه بر ناتواني مجريان در اثر جهل و ناداني به وجود مي آيد، و آثار مهم و سازنده يك عمل خوب را از بين مي برد، تبديل شدن آن عمل به يك عادت است. وقتي مجريان با شرايط خاص يك عمل و فلسفه و آن خوب آشنا نباشند، ناتوان و عاجز خواهند بود و اين ناتواني و عجز موجب مي شود كه آن عمل بدون توجه به بايدها و نبايدهاي ويژه خود انجام گيرد و صرفا به يك رسم، عادت و سنت كم محتوا و يا خداي ناكرده يك عادت خطرناك و مضر تبديل شود. أميرالمؤمنين عليه السلام يكي از مهمترين آفتهاي يك كار را كه در اثر جهالت انجام مي شود، غليه عادت در انجام كار مي دانند. [1] .

عزاداري وقتي كه براي مجريان و شركت كنندگان تبديل به يك عادت


شود ديگر هيچ كس كاري ندارد كه كيفيت و هدف عزاداري چگونه بايد باشد و چرا اهل بيت عليهم السلام امر به برپايي عزاداري كرده اند و عزاداري چه خواص و آثاري بايد ايجاد كند.

اين حالت موجب مي شود تا عزاداري به جاي اينكه حركت آفرين و رشددهنده باشد، غفلت زا و كندكننده حركت شود. به جاي اينكه وسيله باشد، به هدف تبديل شود. وقتي كه عزاداري به هدف تبديل شود، از آثار مورد انتظار معصومين عليه السلام دور مي شود و خود به يك ارزش مستقل بدون آن خواص و آثار تبديل خواهد شد. در چنين حالتي مجريان و شركت كنندگان خيال مي كنند عزاداري به تنهايي در مقابل ساير اعمال، مثل نماز، يك عمل مستقل است و اگر به نماز و يا ساير واجبات لطمه وارد سازد، هيچ اشكالي ندارد و اگر دچار انواع آفت ها شد همين كه صورت عزاداري برقرار باشد، كافي است. عزاداري در اين صورت يك ثواب و عبادت و يك هدف مهم تلقي مي شود هر چند توأم با انواع دروغ ها، تحريف ها، گناهان و اختلافات باشد.

اين نوع عزاداري مجريان و شركت كنندگان را به شدت پرتوقع و طلب كار از خدا و اهل بيت عليه السلام بار مي آورد. يعني به جاي اينكه از خدا و اهل بيت عليهم السلام سپاسگزار باشند كه به آنها توفيق برپايي چنين مجالس و شركت در اين مجالس را داده اند، آنها را منت گذار و طلب كار از خدا و اهل بيت عليهم السلام مي كند. چنين كساني خيال مي كنند اگر در ساير وظايف واجب، اعم از حق الله و حق الناس كوتاهي كنند، همين كه در دستگاه امام حسين عليه السلام مشغول كار هستند، كافي است و كار در دستگاه اهل بيت عليهم السلام هر چند با اهداف آنها سازگار نباشد، مجوز هر نوع كم كاري در ساير وظايف را به انسان مي دهد و انسان را از ملامت و توبيخ به خاطر


تقصير در ساير واجبات معاف مي كند.

البته خطر تبديل شدن به يك عادت و خالي شدن از محتوا فقط به عزاداري ها اختصاص ندارد بلكه هر عمل واجب و مستحب كه بدون توجه به كاركرد اصلي آن و بدون توجه و به شرايط و مقررات ويژه اش انجام شود، نه تنها فلسفه وجوديش را از دست خواهد داد و ديگر سازندگي نخواهد داشت، بلكه آثار مخرب و مضر گوناگوني را ايجاد خواهد كرد. چنانكه پيامبر صلي الله عليه و آله فرمودند: «هر كس كه نمازش او را از كار زشت و ناپسند بازندارد، جز بر دوري او از خدا افزوده نشود». [2] .