بازگشت

لعن بر دودمان اموي


قرآن كريم كتاب هدايت انسان ها است. در اين قسمت، نظر بعضي از مفسرين را در ذيل اين آيه ذكر مي كنيم:

(و اذا قلنا لك ان ربك أحاط بالناس و ما جعلنا الرويا التي أريناك الا فتنة للناس و الشجرة الملعونة في القرآن و نخوفهم فما يزيدهم الا طغيانا كبيرا)؛ [1] اي پيامبر آن رؤيايي كه به تو نشان داديم قطعا براي آزمايش مردم بود و هم چنين شجره ملعونه كه در قرآن ذكر كرده ايم. ما آن ها را بيم داده انذار مي كنيم اما جز طغيان عظيم چيزي بر آن ها نمي افزايد.

بعضي از مفسران شيعه و اهل سنت در تفسير اين آيه ي شريف اظهار داشته اند كه منظور از «رؤيا» در اين آيه، مربوط به جرياني است كه پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم در خواب ديد ميمون هايي از منبر او بالا مي روند و پايين مي آيند و بسيار از اين مسأله ناراحت شد... بعد از اين ديده نشد كه پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم در جمعي بخندد تا آن كه رحلت فرمود. [2] .

بر اساس آن چه از روايات و تفاسير به دست مي آيد، از بني اميه به عنوان يك شجره ي خبيثه اي ياد مي گردد كه از رحمت الهي دور بوده و مورد لعن خداوند قرار گرفته اند.

رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم در رابطه با بني اميه فرمود:

اذا بلغت بنو امية اربعين اتخذوا عباد الله خولا و مالا و مال الله نحلا و كتاب الله دغلا؛ [3] .

هنگامي كه بني اميه به چهل نفر برسند، بندگان خدا را برده و مال خدا را چپاول و كتاب خدا را وسيله ي سوء استفاده قرار مي دهند.

امام علي عليه السلام در معرفي دودمان بني اميه، فرمود:

لكل شي ء آفة و آفة الدين بنو أمية؛ [4] هر چيزي را آفتي است و (نابود كننده و) آفت دين (مبين اسلام)، خاندان اميه است.



پاورقي

[1] اسراء «17» آيه‏ي 60.

[2] الغدير، ج 9، ص 252.

اين روايت را فخر رازي در تفسير کبير و مفسر معروف اهل تسنن، قرطبي در تفسير الجامع نقل کرده‏اند. مرحوم فيض کاشاني رحمه الله در تفسير صافي مي‏نويسد: «سهل بن سعيد عن ابيه: رؤيا رآها النبي صلي الله عليه و آله و سلم في منامه ان قرودا تصعد منبره و تنزل فسائه ذلک واغتم به و قال انه صلي الله عليه و آله و سلم لم يسمع بعد ذلک ضاحکا حتي مات»؛ سهل بن سعيد از پدرش نقل مي‏کند که پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم در خواب مشاهده کرد که بوزينه‏هايي بر منبر حضرت بالا و پائين مي‏روند و جست و خيز مي‏کنند. پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم از اين موضوع ناراحت شد و غم و اندوه او را گرفت و بعد از آن خنده به چهره مبارک پيامبر ديده نشد تا اين که از دنيا رحلت فرمود. (مجمع البيان، ج 6، ص 424).

لازم به ذکر است که تعبير «رؤيا» در اين آيه‏ي شريف، به اين خواب، يکي از سه وجهي است است که مفسرين براي «رؤيا» در اين آيه ذکر کرده‏اند، که علاقمندان مي‏توانند به کتب تفسير مراجعه نمايند. ر.ک: تفسير نمونه، ج 12، ذيل آيه‏ي مورد بحث، ص 171 به بعد.

[3] الغدير، ج 9، ص 252.

[4] کنزالعمال، ج 14، ص 87؛ العلل، ابن‏حنبل، ج 3، ص 455.