در كتاب بحارالانوار، از خصال از مرحوم شيخ صدوق رحمه الله به اسنادش از عمرو بن بشير همداني نقل است كه گفت، به ابي اسحاق گفتم مردم چه موقع ذليل شدند؟

گفت: آن گاه كه حسين بن علي عليه السلام به قتل رسيد و زياد بن ابيه، به قدرت رسيد و حجر بن عدي به شهادت رسيد.

علما و بزرگان نيز به اهميت عزاداري امام حسين عليه السلام تصريح كرده اند، كه دو نمونه از آن را ذكر مي كنيم:

امام خميني قدس سره فرمود:

مجلس عزا نه براي اين است كه گريه بكنند براي سيدالشهداء و اجر ببرند، البته اين هم هست و ديگران را اجر اخروي نصيبت مي كند، بلكه مهم آن جنبه ي سياسي است كه ائمه ما در صدر اسلام نقشه اش را كشيده اند كه تا آخر باشد...

بايد فكر كنيد كه اينها يك مسأله سطحي نبوده است كه مي خواستند جمع بشوند و گريه كنند، خير ما ملت گريه سياسي هستيم...


استاد شهيد آيت الله مرتضي مطهري رحمه الله فرمود:

شهيد از راه خون خودش نوعي جاودانگي به خويشتن مي دهد و به هستي خود ارزش ابدي مي بخشد. و براي هميشه اين خون در رگ هاي اجتماع مي جهد. و چون حماسه آفريده گريه بر او، شركت در حماسه اش و هماهنگي با روحش و موافقت با نشاطش و حركت در موجش است... گريه هميشه ملازم است با نوعي رقت و هيجان. اشك شوق و عشق را همه مي شناسيم. در حال گريه و رقت و هيجان خاص آن، انسان بيش از هر حالت ديگر خود را به محبوبي كه براي او مي گريد نزديك مي بيند و در حقيقت در آن حال است كه خود را با او متحد مي بيند. گريه بيشتر جنبه از خود بيرون آمدن و خود را فراموش كردن و با محبوب يكي شدن (است)...

راز بقاي امام حسين عليه السلام اين است كه نهضتش از طرفي منطقي است و بعد عقلي دارد و از ناحيه ي منطق حمايت مي شود و از طرف ديگر، در عمق احساسات و عواطف راه يافته است. ائمه اطهار كه به گريه بر امام حسين عليه السلام سخت توصيه كرده اند حكيمانه ترين دستورها را داده اند، اين گريه هاست كه نهضت امام حسين عليه السلام را در اعماق جان مردم فرو مي كند، به شرط آن كه گروهي كه بر اين مخزن عظيم گمارده شده اند بدانند چگونه بهره برداري كنند..

عزاداري سنتي امام حسين عليه السلام تبديل حركت به بنياد است، اين عزاداري كه به حق درباره اش گفته شده: «من بكي أو أبكي أو تباكي أوجبت له الجنة» كه حتي براي تباكي (خود را به گريه زدن) هم ارزش فراوان قائل شده در اصل فلسفه اش تهييج احساسات عليه يزيدها و ابن زيادها و به سود حسيني ها بوده. در شرايطي كه حسين به صورت يك مكتب در يك زمان حضور دارد و سمبل راه و روش اجتماعي معين و نفي كننده راه و روش موجود معين ديگري است يك قطره اشك برايش ريختن واقعا نوعي سربازي است...


وجلت و عظمت مصيبتك في السموات علي جميع اهل السموات

مصيبت تو در آسمان ها بر همه ي اهل آسمان ها بزرگ و ناگوار است.



عظيم است اين عزا اي روح آيات!

چه بر ما و چه بر اهل سماوات