گرچه افراد زيادي در به دوش كشيدن رسالت فرهنگي و پيام رساني خون شهيدان كربلا سهيم هستند، اما آن كه در ميان آنان از همه بيشتر درخشيد و بيشترين مصيبت را تحمل كرد، حضرت زينب كبري عليهاالسلام است. به حق مي توان آن بانوي بزرگ را «ام المصائب» ناميد.

آن حضرت جدا از سختي هايي كه در فراق جد و پدر و مادر و برادر خود متحمل شد، تنها در قضيه ي عاشورا، به خون غلتيدن بيش از بيست نفر از نزديك ترين افراد خانواده خود را به چشم ديد. از اين رو، مادر سه شهيد، خواهر شهيد، عمه ي شهيد و خاله ي شهيد هم هست.

از سوي ديگر دشواري سرپرستي كاروان اسيران از كربلا تا كوفه و از كوفه تا شام و ايراد خطبه در اين دو شهر نيز به دوش او بود. آري زينب


كبري پس از تحمل شهادت شهيدان كربلا و تحمل رنج اسارت در كاخ يزيد، با ايراد خطبه ي آتشين و افشاگرانه و مستند خود، يزيد و يزيديان را به هراس انداخت. در بخشي از اين خطبه ي تاريخي آمده است:

اي يزيد، به خدا سوگند ( با اين جنايت هايي كه انجام دادي ) جز پوست بدن خود را نشكافتي و جز گوشت تن خود را پاره پاره نكردي، گمان مبر كساني كه در راه خدا كشته شدند، مرده اند، بلكه آنان زنده اند و در پيشگاه پروردگارشان روزي مي خورند. اين را هم بدان، آن كساني كه كار را براي تو فراهم ساخته، تو را بر گروه مسلمانان سوار كردند، به كيفر خود خواهند رسيد و بدانيد كه ستمگران را بد كيفري در پيش است. قدر و مقام تو را بسيار پست مي دانم. بدان كه رأي و تدبير سست و روزگارت اندك و انگشت شمار و جمعيت تو رو به پراكندگي است، در آن روز كه منادي فرياد زند:

الا لعن الله علي الظالمين؛ همانا لعنت خدا بر ستمكاران باد. [1] .

ايراد خطبه اي چنين گيرا و بي باكانه در دربار كسي كه خود را اميرمؤمنان جهان اسلام آن روز مي داند و كشورهايي چون ايران، عراق، عربستان، تركيه و... را زير سلطه دارد، نشانه ي چيست؟ آيا جز شجاعت و آزادگي و صبر و مقاومت است؟

بردباري در پيشگاه او شرمنده است.در تاريخ بشر زني به شكيبايي زينب عليهاالسلام نيامده است. او با كمال تسلط بر نفس در انجام برنامه اي كه از سوي برادر براي اجراي آن مأموريت داشت كوشيد و با كمال متانت تلاش كرد. [2] .