اهل فهم و تجزيه و تحليلند
پيامبران به طور خاص و اصلاحگران به طور عام، داراي پيام هاي ژرف و عميق هستند كه عامه ي مردم از درك ژرفاي آن عاجزند. با اين كه همواره سعي مي شود به فراخور حال و مناسب شأن آنان سخن گفته
شود، با وجود اين بسياري از پيام هاي پيامبران و مصلحان، از سطح فهم عوام فراتر يا فهمشان براي آنان مشكل است. مثلا قرآن مجيد ياران كفار را به خانه ي عنكبوت تشبيه مي كند كه فقط نامي از خانه دارد و در برابر سرما و گرما و هجوم دشمن ايمن نيست و فقط دامي است براي شكار طعمه ي عنكبوت كه حشرات پناهنده به آن را دست و پا بسته تحويل عنكبوت مي دهد. اين كلام به مثابه آن است كه ياران دروغين كفار هم مانند اين خانه اند كه براي فريب انسان ها و بردگي آنها تلاش مي كنند، اما اين معنا براي عوام قابل فهم نيست و فقط خواص و اهل تجزيه و تحليل مي توانند آن را دريابند.
قرآن مجيد مي فرمايد:
و تلك الامثال نضربها للناس و ما يعقلها الا العالمون [1] .
و اين مثل ها را براي عموم مردم مي زنيم اما عمق آن را جز دانايان ( خواص ) نمي فهمند.
امام علي عليه السلام نيز مي فرمايد:
ان حديثنا صعب مستصعب لا يعقله الا العالمون [2] .
سخن ما سخت و دشوار است و جز دانايان عمق و معناي دقيق آن را نمي فهمند.
پاورقي
[1] عنکبوت (29) آيهي 43.
[2] اختصاص، شيخ مفيد، ص 164.