در زمان هايي كه حكومت هاي استبدادي مثل حكومت يزيد بن معاويه همه آزادي ها را از مردم سلب مي كنند و حق و عدالت را مي كُشند و با افسار گسيختگي نيروهاي مالي و انساني مردم را استثمار مي كنند. تنها مايه اميد مردم شخصيت هاي بزرگ و لايقي مثل حسين بن علي (ع) هستند كه مي توانند در شرايط مساعد از نفوذ اجتماعي و محبوبيت ملي خود استفاده كنند و طغيان حكومت سركش را مهار نمايند ومردم را از ظلم و ستم برهانند.

پس از مرگ معاويه بن ابي سفيان مردمي كه بيست سال حكومت عدالت كش ُِ اين ديكتاتور خون خوار را تحمل كرده و تشنه اصلاحات بودند.اميد داشتند پيش از آن كه يزيد بن معاويه بر اوضاع مسلط گردد، امام حسين (ع) وضع موجود را تغيير دهد و مردم را از آن استبداد و اختناق شديد نجات بخشد.

اين اميد و آرزو در مردم عراق كه عموما شيعيان اميرالمؤمنين (ع) بودند، بيشتر وجود داشت و همه اميدها و آرزوهاي مردم عدالت خواه در شخص حسين بن علي (ع) متمركز شده و عقيده داشتند تنها مرد مصلحي كه مي تواند به آرزوهاي مردم جامه عمل بپوشاند، فرزند پيغمبر (ص) است .

حال اگر اين تكيه گاه اميد و آرزوهاي مردم به شمشير استبداد كشته شود و اگر اين زعيم عظيم ، به دست عمال دولت عدالت كش يزيد به خون بغلطد؛ در اين صورت آيا ديگر براي مردم ستم ديده پناهگاهي وجود دارد؟و آيا براي مردم آزادي خواهي كه طغيان زير ضربات شلاق ديكتاتوري جانشان به لب رسيده ، مايه اميدي باقي مي ماند، وآيا براي مهار كردن حكومت ستمگر بني اميه وسيله ديگري موجود است ؟

اين جاست كه بايد گفت : پس از كشتن امام حسين (ع) مردم مسلمان در برابرحكومت يزيد ذليل تر و زبون تر شدند، زيرا با كشته شدن امام ، آرزوهاي آنان بر باد رفته و اميدها به نااميدي مبدل گشته و خود را شكست خورده و بي پناه مي ديدند.

«عبد اللّه بن مطيع » سياست مدار معروف كه در شورش هاي ضد بني اميه نقش مؤثري داشت ، وقتي كه بين مكه و مدينه امام حسين (ع) را ملاقات كرد. ضمن سخنانش با آن حضرت گفت : «لئن هلكت لنسترقن بعدك . اگر تو كشته شوي حكومت موجود، ما را برده و اسير خود خواهد كرد».

«زيد بن ارقم » پير مرد صحابي آن گاه كه با خشم و تنفر از مجلس عبيد اللّه بن زياد خارج شد، گفت : «انتم معشر العرب العبيد بعد اليوم ، قتلتم ابن فاطمه و امرتم ابن مرجانه ؛ شما كه پسر فاطمه را كشتيد و پسر مرجانه را به حكومت پذيرفتيد، از اين پس بردگان حكومت خواهيد بود».

آنچه عبد اللّه بن مطيع و زيد بن ارقم گفتند به وقوع پيوست و پس از حادثه كربلا مردم بردگان دستگاه حكومت شدند.

از «ابواسحاق سبيعي » پرسيدند: مردم چه وقت ذليل شدند؟ گفت : «حين قتل الحسين ؛ آن گاه كه امام حسين (ع) راكشتند». از اين بالاتر،كشتن امام اين جنايت بزرگ تاريخ دامنه ذلت رادر حادثه كربلا به دامن خاندان رسالت هم كشانيد ـنعوذ باللّه ـواين براي خاندان عصمت به قدري رنج آور و جانكاه بود كه حضرت امام رضا (ع) از روي شدت ناراحتي مي فرمايد: «ان يوم الحسين اقرح جفوننا واسبل دموعنا و اذل عزيزنا؛كشته شدن امام حسين (ع) اشك هاي ما را ريزان و پلك هاي چشمان ما را مجروح و عزيز مارا ذليل كرد».

از آنچه گفتيم ، روشن شد كه ذلت و زبوني بيش از پيش مردم مسلمان در برابرحكومت جبّار بني اميه از آثار نامطلوب و رنج آور تهاجم وحشيانه اي بود كه از طرف دولت ضد اسلام يزيد به فرزند پيغمبر (ص) شد.