سخن گزافي نيست اگر يكي از اصلي ترين كاركردهاي مجالس و هيئت هاي مذهبي، از بدو تأسيس تاكنون را نقش آفريني سياسي آنها بدانيم. البته اين نقش آفريني هميشه به يك شكل نبوده و متناسب اقتضائات زماني، در هر دوره دگرگوني هايي را پذيرا شده است. از منظر اين كاركرد سياسي مي توان سير حيات مجالس و هيئت هاي مذهبي را به چهار دوره تاريخي تقسيم كرد: