بازگشت

ملاحسين واعظ كاشفي


حسين بن علي بيهقي، مشهور به واعظ و متخلص به كاشفي، از علماي معروف ايران كه در فن خطابه تسلط داشته و شعر هم مي سروده است.

صاحب كتاب «روضة الشهداء»، نخستين كتاب مقتل فارسي بود كه در سال» 910 م) توسط ملاحسين واعظ كاشفي به رشته ي تحرير در آمد.

ملاحسين كاشفي (متوفاي 910 هجري) زمان سلطنت سلطان حسين بايقرا (911-875 ه) به هرات، مركز حكمراني اين پادشاه رفت و چون حافظه اي توانا و قريحه اي سرشار و صدايي گيرنده و مطبوع داشت و خطيبي دانشمند بود، بزودي شهرت يافت و مجالس وعظ و ذكر او بسياري را به خود جلب كرد و مورد توجه پادشاه و شاهزادگان و اعيان و اكابر دولت و وزير فاضل و هنرمند هنرپرور (اميرعليشير نوايي) قرار گرفت. كاشفي دانشمندي بليغ و فصيح و شاعر بود و بيش از چهل كتاب و رساله تأليف كرد. از جمله ي آنها «روضة الشهداء» بود. كاشفي كتاب روضة الشهداء را درباره واقعه ي كربلا به فارسي نوشت و چون مطالب اين كتاب را در مجالس عزاداري از روي كتاب بر سر منبر مي خواندند، خوانندگان اين كتاب به «روضه خوان» معروف شدند.


ناگفته نماند كه از اخبار و احاديث ضعيف السند در اين كتاب بسيار است.

كتاب معروفش «روضة الشهداء» است كه در تاريخ خاندان پيامبر و مراثي اهل بيت عليهم السلام است. به نوشته ي دهخدا: وي در زمان سلطان حسين بايقرا در هرات و نيشابور، مشغول وعظ و ارشاد بوده و با صوتي خوش و آهنگي دلكش آيات قرآنيه و احاديث نبويه را با عبارات و اشارات لايقه به عرصه ي بيان مي آورده... در هرات كه مردمانش از اهل سنت و جماعت بوده اند، به شيعيگري متهم و در سبزوار كه مركز تشيع بوده... به تسنن اشتهار داشته است. او در سال 906 يا 910 در هرات درگذشت.