بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله رب العالمين و العاقبة للمتقين

والجنة للموحدين والنار للملحدين و صلي الله علي محمد

سيد المرسلين و علي آله آل الله سيما مولانا المظلوم و أبانا الرؤوف

حجة بن الحسن المهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف

واللعنة علي أعدائهم أعداء الله

الي يوم لقاء الله

سلام و درود بي پايان الهي و ملائكه مقرب و رسولان برگزيده اش بر سيد مجاهدان، امام عارفان، سالار شهيدان، خورشيد هدايت، مشعل راه سعادت، اسوه ي ايثار و وفا، آموزگار صبر و استقامت، صاحب محنت و رنج و بلا، مظهر فداكاري و ايثار و سخا، جامع عطوفت و جوانمردي و شجاعت، تبلور جانبازي و از خود گذشتگي و شهامت، مولاي عالميان و سرور آزادگان، حضرت ابا عبدالله حسين بن علي بن أبيطالب روحي و أرواح العالمين له الفداء.

سلام و صلوات بي حد و حصر بر او كه شجاعتش يادآور دليرمردي حيدركرار و وجود اقدسش تمامي كمالات و فضائل انبياء الهي را دارا بود.

با شهادتش به جهانيان آموخت كه حق ثابت و پابرجاست، و باطل سرانجامش نابودي و فناست، و با برگزيدن مرگ سرخ شرافتمندانه بر زندگي با ستمگران، حماسه ي جاويد «عاشورا» را پديد آورد، و هنگامه ي عاشوراي خونين را آن چنان پرشور و پرصلابت ايجاد كرد كه هرگز با گذشت قرنها كم فروغ نشود، و همواره درس فداكاري و جانبازي را به بشريت بياموزد.

و سلام و درود بر شهيدان راه او، كه با خون خود درخت توحيد و ولايت را آبياري نمودند، و دين خود را به صاحب عاشورا به نيكوترين وجهي ادا كردند.


راستي صاحب عاشورا كيست؟

انسان، بسيار كوچك تر از آنست كه بتواند به كرانه هاي ساحت وجود بي انتهايش دست يازد. هر روزي كه مي گذرد ابعاد تازه اي از قيام و نهضت او آشكار گشته، و هر چه بيشر در معقول و منقول، عميق تر و در قلمرو انديشه كامل تر مي شود، حيرت او نسبت به عظمت آن بزرگوار بيشتر مي گردد.

امام حسين عليه السلام حقيقتي است جامع و كامل، كه هريك ازخردمندان و دانشمندان و نويسندگان و محققين در طول تاريخ، به فراخور درك و علم و انديشه ي خود، تنها در گوشه هايي از آن درياي بيكران سير كرده و توشه اندوخته اند.

هدايت بشر همچنانكه علت محدثه مي خواهد، نيازمند علت مبقيه نيز هست. علت محدثه ي آن با بعثت انبياء عظام از آدم تا خاتم عليهم السلام در طول قرون و اعصار محقق گشته، و تحقق علت مبقيه هم به ولايت كبري امكان پذير شده است. و امام حسين عليه السلام علت مبقيه، و رمز بقاي دعوت انبياء، و شريعت سيدالمرسلين مي باشد، كه هم نبوت و هم ولايت، به يمن وجود او باقي مانده است.

بني اميه كه بناي حكومت آنان در سقيفه پايه گذاري شد و با نيرنگ و سياست يهود و نصاري شكل گرفت، درصدد محو اسلام و قرآن بودند و اين فكر پليد را پيوسته در سر مي پروانيدند، كه با از بين رفتن اركان ايمان، حتي نامي از اسلام باقي نماند.

معاويه آن عنصر خبيث و نيرنگ باز، با نقشه هاي جنايت بار خويش، زمينه ي حكومت فرزند نامشروع خود را فراهم آورد و يزيد هم آشكارا در جهت محو اسلام مي كوشيد. او چنين خيال مي كرد كه با به شهادت رساندن امام حسين عليه السلام همه چيز تمام مي شود، اتفاقا اوضاع و شرائط و ظواهر حال نيز نشان مي داد كه بعد از حادثه ي عاشورا، ديگر هيچ نام و نشاني از دين و قرآن باقي نخواهد ماند.

اما ديري نپائيد كه سيماي پرفروغ سالار شهيدان و پيشواي آزاديخواهان، از پس ابرهاي تيره و تار، براي همگان آشكار گشت، و دوست و دشمن به حقيقت آن سرور پي بردند، و سر لوحه ي صفحات زرين تاريخ را به آن حضرت اختصاص دادند، ولي از يزيد و


معاويه نامي جز براي ننگ و نفرين باقي نماند.

امروز نه تنها شيعيان، عاشق و دلباخته ي امام حسين عليه السلام هستند، بلكه از هر كيش و آئيني در گوشه و كنار گيتي، دلهاي ستمديدگان و آزاديخواهان به عاشورا و كربلا معطوف، و از مدرسه ي عشق و ايثار بهره ها مي برند.

گاندي - مصلح بزرگ هند - مي گويد:

«من براي مردم هند چيز تازه اي نياوردم، فقط نتيجه اي را كه از مطالعات و تحقيقاتم درباره ي تاريخ زندگي قهرمانان كربلا بدست آورده بودم، ارمغان ملت هند كردم».

«اگر بخواهيم هند را نجات دهيم، واجب است همان راهي را بپيمائيم كه حسين بن علي پيمود...» [1] .

ماربين آلماني مي گويد:

«پيروان وجدان اگر با نظر دقيق، اوضاع و احوال آن دوره و پيشرفت مقاصد بني اميه و وضع سلطنت و دشمني و عداوت آنها را با حق و حقيقت بنگرند، بدون تأمل تصديق خواهند كرد كه حسين عليه السلام با قرباني كردن عزيزترين افراد خود و با اثبات مظلوميت و حقانيت خود، به دنيا درس فداكاري و جانبازي آموخت و نام اسلام و اسلاميان را در تاريخ ثبت و در عالم بلند آوازه ساخت».

«و اگر چنين حادثه ي جانگدازي پيش نيامده بود، قطعا اسلام به حالت كنوني باقي نمي ماند و ممكن بود يكباره اسلام و اسلاميان محو و نابود گردند...». [2] .


توماس كارلايل - مورخ مشهور انگليسي - مي نويسد:

«بهترين درسي كه از تراژدي كربلا مي گيريم آنست كه حسين و يارانش ايمان استوار به خدا داشتند، آنها با عمل خود روشن كردند كه تفوق عددي در جائي كه حق با باطل روبرو مي شود اهميتي ندارد، پيروزي حسين با وجود اقليتي كه داشت باعث شگفتي من است» [3] .

دانشمند معاصر مسيحي «انطون بارا» كتاب «الحسين في الفكر المسيحي» را متواضعانه به آستان آن جناب تقديم نموده است.

امام حسين عليه السلام تنها در محدوده ي عصر خويش مشعل هدايت و كشتي نجات نبوده بلكه در طول قرون و اعصار، توده هاي فراواني را به سوي خود جلب كرده، كه به شاهراه هدايت رهنمون شده اند، يك نمونه آن دانشمند معاصر است كه كتاب «شيعني الحسين» را در مورد كيفيت هدايت يافتنش به آيين حق، در پرتو بررسي تاريخ عاشورا به رشته ي تحرير درآورده است.

انگيزه ي تأليف:

بهار جواني سپري شد، خزان پيري فرارسيد. هنگام كشت و زراعت بذري نيفشانده، از عمر خويش ثمري نچيده و حاصلي نيندوختم. سرمايه ي گرانمايه را بر باد داده، خود را بسان تاجري كه تمام هستي خود را از دست داده و ورشكست شده، و يا چون مسافري كه راه طولاني در پيش دارد و بي زاد و راحله از قافله دور مانده باشد همي بينم.



در معاصي شد همه عمرم تباه

قامتم خم گشت زين بار گناه



موي من در روسياهي شد سفيد

يعني از رو قاصد مرگم رسيد



نه از ايمان بهره اي، نه از تقوي و اعمال صالح توشه اي، و نه به صفات خوبان آراسته!


بلكه از هر جهت اسباب نااميدي و يأس را در خود مشاهده كردم.

ناگزير از وسيله اي بودم تا از هلاكت حتمي نجات يابم. با دقت بر وسائل الهي نظر افكندم، عنايات حضرت سيدالشهداء عليه السلام را نسبت به خلق شاملتر و عمومي تر يافتم، چه باب آن بزرگوار وسيع تر و كشتي او به سوي ساحل نجات سريع تر، و بهره وري از انوار او آسان تر است.

گرچه تمام ائمه عليهم السلام وسيله ي هدايت و كشتي نجات و پناه خلق هستند [4] ولي رسول گرامي اسلام از امام حسين عليه السلام بالخصوص نام برده است [5] ، و حضرت حسين عليه السلام بابي از ابواب بهشت [6] و چراغ هدايت در تاريكيهاست.

لذا اميدوار شده، دست توسل به دامان پرمهرش دراز نموده، بسان موري باران ملخي به سويش شتافتم.

بر اين اساس، بعد از انتشار كتاب «ينابيع الحكمة» براي پرمحتوي شدن مجالس و منابر، با توصيه ي جمعي از دوستان در مورد تأليف كتاب مقتلي جامع و مستند، پس از چند سال بررسي و مطالعه، كتاب حاضر تهيه و آماده ي چاپ گرديد.

ضمن تشكر و قدرداني از برادراني كه حقير را در اين مهم ياري داده اند، توجه


خوانندگان عزيز را به نكاتي چند جلب مي نمايم:

1- زندگي سراسر افتخار سالار شهيدان و ابعاد مختلف نهضت جاويد آن حضرت، در صفحات اين كتاب نمي گنجد [7] ، طبعا سخنان ناگفته فراواني براي آيندگان باقي خواهد ماند.

چه بسيار درسها و حقايقي كه هنوز بر زبان گويندگان و سخنوران جاري نگشته، و حتي از نظر تيزبينان و انديشمندان نهفته مانده است.

لذا از دانشمندان بصير و محققين خبيري كه با مطالعه ي دقيق تاريخ خصوصا تاريخ كربلا، درصدد تحليل و بررسي اين وقايع بوده، ملتمسانه درخواست مي كنم براي رفع نقايص و تكميل اين بضاعت ناچيز حقير را ياري فرمايند.

3- هيچ حادثه اي در تاريخ اسلام و مسلمين همانند واقعه ي كربلا سراغ نداريم كه منشأ اين همه قيامهاي مذهبي و ديني و اجتماعي و باعث تحول تاريخ اسلام باشد.چگونه ممكن است از كنار چنين حادثه اي گذشت و ابعاد وسيع آن را بررسي نكرد؟

ما نيز اگر چه نتوانستيم حقيقت قيام آن بزرگوار را آنگونه كه هست بررسي كنيم و دست ما از آن كوتاه مي باشد، ولي مهم ترين فراز زندگي آن حضرت يعني: تاريخ كربلا را بازگو كرديم، تا منشأ تحولي در جامعه ي مذهبي ما شود، و دوستان آن سرور درس خود را از جريان كربلا كه حاوي نمونه هاي صبر و استقامت و ايثار و فداكاري و شجاعت و بردباري و... است فراگيرند.

3- منظور از تدوين و تأليف كتاب حاضر، بيان حوادث و وقايع مربوط به حركت حضرت ابا عبدالله عليه السلام از مدينه تا كربلا و جريانات عاشوراي حسيني و ذكر مقتل آن بزرگوار است، به گونه اي كه خواننده با اصل آنچه واقع شده، در حد توان آشنا گردد، لذا از پرداختن به نكات و دقايق و درسهائي كه از نهضت امام حسين عليه السلام مي توان برداشت كرد، جز درمواردي اندك خودداري شده است.


4- در عباراتي كه از كتب فارسي نقل شده، گرچه تلاش بر اين بوده كه عين آنها بازگو گردد، لكن در بسياري از موراد جهت تسهيل استفاده ي همگان، با تغييراتي مختصر، عبارات به صورت فارسي روز درآمده است.

5- با اينكه ده ها كتاب مقتل تأليف شده لكن معمولا يا مختصر است مثل «لهوف» مرحوم عالم كامل سيد بن طاووس رحمه الله، و يا حاوي مطالب اضافي است كه خواننده را از اصل مطلب باز مي دارد، ولي در اين كتاب سعي شده مطالب لازم و مستند آورده شود.

با كمك قرآن مجيد و مشورت از درگاه خداوند متعال «سحاب رحمت» نام گذاري شد، اميد است باران رحمت خداوند از ابر آسمان ولايت حسيني عليه السلام بر دلهاي زنگ زده و تاريك ما ببارد، تا از باب واسعه ي رحمت الهي بهره مند گرديم.

بارالها! به درگاه تو شكايت مي كنيم: از فقدان پيامبرمان، و غيبت اماممان، و سختي دوران بر ما، و وقوع آشوب ها و يكپارچگي دشمنان بر ضد ما، و بسياري دشمن و كمي عده ي ما.

بار الها! اين غم و اندوه را با فتح سريع و ياري با عزت از جانب خودت، و با ظهور امام و پيشواي با عدالت زايل فرما.

معبودا! به حق بپذير و اجابت فرما.

15 شعبان المعظم 1419

روز ولادت با سعادت منجي بشريت

حضر ت حجة بن الحسن المهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف

حوزه ي علميه قم

عباس اسماعيلي يزدي