بازگشت

عباس بن علي بن ابيطالب


كنيه آن حضرت ابوالفضل بود، مادرش نيز ام البنين است، عباس بن علي بزرگترين فرزند ام البنين بود و پس از سه برادر خود به شهادت رسيد زيرا او داراي فرزند بود و از اين رو آنان را پيش انداخت تا وارث آنها گردد [1] و خود نيز پس از آنها به ميدان رفت تا هرچه را به ارث برده به فرزندانش ارث دهد، وارث همگي آنها به عبيدالله فرزند عباس بن علي عليه السلام رسيد. [2] عمر بن علي عموي عبيدالله با او درباره ارث نزاع كرد و سرانجام عبيدالله چيزي به او واگذار كرد و ميان آنها اصلاح شد.

و حرمي بن ابي العلاء از زيبر و عمويش نقل كرده كه فرزندان عباس بن علي عليه السلام او را سقا ناميده و كنيه اش را ابوقربة گذارده بودند، ولي من از هيچ يك از فرزندان عباس بن علي و آنان كه پيش از ايشان بوده اند، چنين چيزي نشنيده ام.

و درباره عباس بن علي عليه السلام شاعر گفته است:



احق الناس ان يبكي عليه

فتي ابكي الحسين بكربلا



اخوه والن والده علي

ابوالفضل المضرج بالدماء



و من واساه لا يثنيه شيء

و جاد علي عطش بماء



1. شايسته ترين كسي كه سزاوار است مردم بر او بگريند آن جواني است كه (شهادتش) حسين عليه السلام را در كربلا به گريه انداخت.

2. يعني برادر و فرزند پدر علي عليه السلام كه همان ابوالفضل بود و به خون آغشته گشت.

3. و كسي كه با او مواسات كرد و چيزي نتوانست جلوگير او (در اين مواسات) گردد، و با اينكه خود تشنه آب بود (آب نخورد) و به آن حضرت كرم كرد.

و كميت شاعر درباره آن جناب گويد:



وابوافضل ان ذكرهم الحلو

شفاء النفوس من اسقام



قتل الادعياء اذ قتلوه

اكرم الشاربين صوب الغمام



1.و ابوالفضل (يكي از جوانمردان بود) كه ياد شيرين آنها شفاي درد هر دردمندي است.

2. آنكه زنازادگان را كشت در آن هنگامي كه او را كشتند و بزرگوارترين كسي كه از آب باران آشاميد.

و عباس بن علي مردي خوش صورت و زيباروي بود، چون سوار اسب مي شد، پاهاي مباركش به زمين كشيده مي شد و (از زيبايي و جمال به او مي گفتند: ماه بني هاشم و در كربلا پرچم لشكر حسين بن علي عليه السلام به دست او بود، چنان كه احمد بن سعيد در حديثي مسند از امام صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود: حسين بن علي عليه السلام اصحاب خود را صف آرايي كرد و پرچم را به دست برادرش عباس بن علي سپرد.

در حديث ديگري آمده است از امام باقر عليه السلام روايت كرده كه فرمود: زيد بن رقاد جهني و حكيم بن طفيل طايي هر دو در قتل عباس بن علي شركت داشتند.

پس از واقعه كربلا ام البنين كه مادر اين چهار تن بود، به قبرستان بقيع مي آمد و براي پسرانش سوزناكترين و اندوهناكترين مرثيه را مي خواند و ناله مي كرد و مردم اطراف او جمع مي شدند و در گريه و زاري با او شريك مي شدند حتي مروان بن حكم (حاكم مدينه) در ميان مردم مزبور به بقيع مي آمد و با آنها در گريه و زاري شركت مي كرد.


پاورقي

[1] اين نظر موافق است و بسيار خنک بلکه خلاف انصاف است. و هرگز چنين شخصيتي مثل عباس بن علي در چنين موقع حساسي نظر بدين امور پست دنيوي نخواهد داشت و سرباز فداکاري چون او معقول نيست چنين فکر ناپسندي در آن هنگام در مخيله اش خطور کند. مصحح.

[2] زيرا حضرت عباس بن علي عليه السلام دو فرزند داشت يکي به نام فضل و ديگري به نام عبيدالله، و فضل نيز پيش از آنکه ازدواج کند و اولاددار شود از دنيا رفت و ارث او نيز به عبدالله رسيد.