بازگشت

تعلق اين كتاب به سيد بن طاووس


سيد بن طاووس اين كتاب را در الاقبال: 562، و كتاب كشف المحجّة: 194 از آنِ خود دانسته است.

او در كشف المحجّة گويد: كتاب «الملهوف علي قتلي الطفوف» كه درباره شهادت حسين عليه السلام به نگارش درآمده در ترتيب و تلفيق از امور شگفتي بهره مند است و آن همان فضل خداوندي است كه مرا بر نگارش آن ره نمود.

او در كتاب اجازاتش آن چنان كه در بحار 42 / 107 نيز آمده مي گويد: كتاب «الملهوف علي قتلي الطفوف» را در حالي تصنيف كردم كه، كسي را نمي شناسم در چنين كتابي از من پيشي گرفته باشد، و كسي كه بر اين كتاب آگاهي داشته باشد بر مفهوم اين سخن آگاه است.

از جمله دلايل تعلّق اين كتاب به سيّد آن است كه نام نويسنده كتاب در مقدمه همين كتاب آمده است. نيز هر كس با شيوه نگارش سيّد آشنايي داشته باشد درمي يابد كه اين كتاب از آنِ اوست.

مصنّف در آخرِ اين كتاب مي گويد: كسي كه ترتيب و انسجام اين كتاب با همه اختصار و كوچكي حجم آن آگاه باشد مي داند كه اين كتاب بر امثال خود امتياز و فضيلت دارد. شيخ طهراني در الذريعة 389 / 18 شماره 22 / 223 و 576 و بروكلمان ذيل 912 / 1 ش 5 اين كتاب را به سيّد نسبت داده اند.

اتان كلبرك در نوشتارِ خود كتاب را از سيّد بن طاووس دانسته مي گويد: لهوف از اشهر مؤلفات سيدبن طاووس است.

و نيز مي گويد: اين كتاب بارها چاپ و با فارسي نيز ترجمه گرديده است. او گويد: لهوف عبارت از نقل اصل حوادثِ مربوط به واقعه كربلا و رويدادهاي پس از آن است و اكثرِ داستان را از راوي غير معروف آورده تا در عاشورا خوانده شود.

كلبرك متذكّر گرديده است: از كُتُبِ سيّد يكي نيز كتاب «المصرع الشين في قتل الحسين» است و اين در جايي گفته نشده است و تنها دليل آن اين است كه نسخه خطّي آن در ليدن تحت شماره 792 موجود مي باشد.

او احتمالاتي را برمي شمرد و مقايساتي بين المصرع الشين و مقتل چاپي منسوب به أبي مخنف انجام مي دهد كه براساس آنها ممكن است اين دو از نظر ورود يكي باشند.

اتان كلبرك احتمال مي دهد كه: سيّدبن طاووس بر مقتل أبي مخنف اعتماد كرده و بر آن افزوده، مرتبش ساخته و آن را المصرع الشين ناميده است.

بر اين اساس مقتلِ چاپيِ منسوبِ به أبي مخنف همان كتابي است كه سيّد مرتب كرده و بر آن افزوده است.

گفته مي شود: المصرع الشين و لهوف دو كتاب اند گرچه در مواردي اتّحاد بين آن دو ديده مي شود.

به نوشتار اتان از سيّدبن طاووس 78 - 76 رجوع گردد.

شيخ محمّد حسن آل ياسين در نوشتار خود از ابن طاووس: 18 اين كتاب را منسوب به سيّد دانسته مي گويد، در ايران و نجف چند بار به چاپ رسيد.

به هر حال بي ترديد ملهوف از آنِ سيّد است و غير از كتاب «المصرع الشين» است كه وي از مقتل أبي مخنف گرفته، اگر چه بين آن دو تشابهاتي ديده مي شود.