بازگشت

جانفشاني و شهادت


صحنه عاشورا و دلاوري هاي سيدالشهداء و بني هاشم و اصحاب او جلوه ي زيبايي از شهادت طلبي آنهاست. شهادت طلبي و با آغوش باز مرگ را پذيرا شدن در حادثه كربلا موج مي زند. عاشورا صحنه اي از تجسم ايمان و عدالت و رسالت نجات بخشي امت از گرداب جهل و ناداني است. حضرت در هنگام حركت و خروج از مدينه در نامه اي خطاب به بني هاشم اين گونه نگاشت:

«... فان من لحق بي منك استشهد و من تخلف لم يبلغ الفتح والسلام؛

از شما هر كه به من بپيوندد به شهادت مي رسد و هر كس هم تخلف كند و باز ماند به فتح نمي رسد والسلام.» [1] .

و يا در عبارت ديگري باز تصريح مي نمايد:

«من كان باذلا فينا مهجته فليرحل معنا؛

هر كس آمادگي بذل جان و مال خود را در راه ما دارد همراه ما بيايد». [2] .

و يا در نيايشي در روز عاشورا شهادت را از درگاه الهي درخواست مي نمايد:

«الهي و سيدي وددت ان اقتل و احيي سبعين الف مرة في طاعتك و محبتك سيما اذا كان في قتلي نصرة دينك و احياء امرك و حفظ ناموس شرعك؛

خدايا دوست دارم كه كشته شوم و زنده گردم هفتاد هزار بار در راه طاعت و محبت تو، بخصوص اگر در كشته شدنم نصرت دين تو و زنده ماندن فرمانت و حفظ ناموس شريعت تو نهفته باشد.» [3] .

امام شهادت طلبي را بابي مي دانست كه ضمن بهره مندي خود از آن، بساط ظلم و ستم را فروخواهد ريخت و در روند تاريخ الگويي براي مبارزه با ستمكاران خواهد گرديد. اين شهادت طلبي در حقيقت تفسير نور و زيبايي از مسئله مرگ و زندگي بود زيرا حيات و همراهي با حكومت وقت در نظر امام از كم ترين ارزشي برخوردار نبود چرا كه «موت في عز خير من حياة في ذل؛ مرگ با عزت بهتر از زندگي با ذلت است».

عاشورا با ايثار خون سيدالشهداء و اهل بيت و اصحاب، فرهنگ سازي تاريخي نمود و زائران در كنار تربت شهيدان كربلا و در زيارتنامه آرزوي اين فوز را مي نمايند:

«يا ليتني كنت معكم فافوز فوزا عظيما.» [4] .

در كلمات و عبارات سيدالشهداء و اصحاب او شهادت طلبي در راه خدا موج مي زند. اين كلام ياران آن حضرت در شب عاشورا است:

«الحمد لله اكرمنا بنصرك و شرفنا بالقتل معك؛

سپاس خدايي را كه با ياري كردن تو ما را گرامي داشت و با كشته شدن همراه تو، ما را شرافت بخشيد». [5] .

اين عبارات در زماني ابراز مي شود كه امام بيعت خويش از همگان برداشتند و فرمود هر كس مي خواهد برود، برود و آنان اين گونه اعلام وفاداري نمودند.

بنابراين، آن چه بر زيبايي هاي كربلا و قيام عاشورا افزوده و آن را الگويي براي تاريخ قرار داده است، روحيه استقبال از مرگ و شهادت بود كه اين روحيه نزد تمام ملت ها ارزشمند و پسنديده و عامل موفقيت در راه نيل به هدف مي باشد.

حضرت در اوائل صبح، وقتي عمر سعد تير اول را رها كرد خطاب به ياران خويش فرمود:

«قوموا رحمكم الله الي الموت الذي لابد منه؛

برخيزيد و به سوي مرگي كه چاره اي از آن نيست برويد». [6] .


پاورقي

[1] مناقب ابن شهر آشوب، ج 4، ص 76.

[2] بحارالانوار، ج 44، ص 366.

[3] معالي السبطين، ج 2، ص 18.

[4] مفاتيح الجنان، شيخ عباس قمي، زيارت مطلقه امام حسين، زيارت هفتم، ص 430.

[5] موسوعه کلمات الامام الحسين، ص 402، و نيز ر.ک: کامل ابن اثير، ج 2، ص 563.

[6] بحارالانوار، ج 45، ص 12.