بازگشت

خون خواهي شهداي عاشورا در كلام اميرالمؤمنين


در خطبه اي ديگر، آن حضرت از حاكميت و جنايات بني اميه خبر مي دهد و به شهادت امام حسين عليه السلام و فاجعه ي عاشورا اشاره مي كند و آن گاه اثر مظلوميت خاندان پيامبر عليهم السلام و سپس سقوط دولت امويان را بشارت مي دهد؛ مي فرمايد:

«.. دست هاي شما باز است و حال آن كه دست هاي كساني كه سزاوار زعامت و شايسته ي حكومت اند بسته. شمشيرهاي شما بر اهل بيت پيامبر، كه رهبران و پيشوايان واقعي اند، چيره و شمشيرهاي ايشان از شما بازداشته.» [1] .

اشاره ي امام به ماجراي عاشورا و كشته شدن امام حسين عليه السلام و افراد


خاندانش مي باشد. گويي آن را مي بيند و سخن مي گويد و مبناي سخنش بر آن انديشه است كه در خاطرش جلوه گر است. آن گاه مي فرمايد:

«هر خوني را خون خواهي است و خون خواهي خون هاي ما جز خداوند يگانه نيست كه از انجام آنچه خواهد عاجز نيست و هيچ كس را توان گريز از اراده ي او نمي باشد.» [2] .

و در جمله اي مي فرمايد:

«گويي خداوند در مورد حق خويش حكم مي كند» [3] .

يعني: خداوند در طلب خون ما كوتاه نمي آيد؛ همچون حاكمي كه در مورد خود حكم مي كند و خودش قاضي است.

سپس اميرالمؤمنين عليه السلام قسم ياد مي كند و بني اميه را با تصريح به نام ايشان، مورد خطاب قرار مي دهد و يادآور مي شود كه:

«آنان در اندك زماني، قدرت خود را در دست ديگران مي بينند.» [4] .

همان گونه كه امام عليه السلام فرمودند، شد؛ زيرا آنان پادشاهي را از دست دادند و حكومت بيش از هشتاد ساله ي آنان به خاندان بني هاشم بازگشت و خداوند آن را به دست دشمن ترين دشمنانشان سپرد و از آنان انتقام سختي گرفت. [5] ابن ابي الحديد سپس به ماجراي سقوط دولت امويان و قيام بني عباس و انتقام شديدي كه از آنان در ازاي كشتار عاشورا و كشتار فرزندان پيامبر خدا عليهم السلام گرفته شد، مي پردازد.

نقل تمامي ماجراي سقوط امپراتوري امويان از حوصله ي اين بحث


خارج است. در ادامه، تنها به فرازهايي از آن كه مربوط به آثار و نتايج قيام عاشورا و قيام اهل بيت عليهم السلام است، اشاره مي شود.


پاورقي

[1] همان، خطبه‏ي 104، ج 7، ص 117.

[2] شرح نهج‏البلاغه، ابن ابي‏الحديد، ج 7، ص 117.

[3] همان، ص 97، خطبه‏ي 104.

[4] همان.

[5] همان، ص 121 - 120.