بازگشت

وجود ارتش شام در كوفه


عراق منطقه ي با ارزشي به حساب مي آمد، از اين جهت از آن به قلب زمين تعبير شده است، به ويژه به دليل وضعيت خاص مركز آن، كوفه، كه يك مركز مهم جمعيتي، اقتصادي و نظامي به حساب مي آمد و از درآمد فراوان كشاورزي و دام داري و باغ داري و موقعيت طبيعي مناسب برخوردار بود. [1] بدين روي، حكومت امويان اهميت زيادي به آن مي داد. اما علاوه بر اين، آنچه از همه چيز مهم تر بود اين كه كوفه مركز حكومت اميرالمؤمنين عليه السلام و امام حسن عليه السلام و مركز قيام امام حسين عليه السلام و موضع سياسي كوفه هميشه بر مقابله با بني اميه مبتني بود. از اين رو، پس از


تسلط امويان بر عراق، براي سركوبي هر گونه نهضت و جنبش، ارتشي مجهز بر كوفه گماردند. اين ارتش عمدتا متشكل از شاميان بود كه بسيار كارساز و موجب رعب مردم و تقويت حكومت مي گرديد.

حكومت شام براي ادامه ي سلطه ي خود در عراق، علاوه بر درآمد و منافع مالي كوفه، به موقعيت سوق الجيشي و نظامي آن براي نفوذ در شرق مملكت اسلامي آن روز نظر داشت. براي اين منظور، كوفه بهترين پايگاه به حساب مي آمد. [2] و هميشه نيرويي آماده و جنگ جوياني مزدور از طرف حكومت، به طور آماده باش، براي سركوبي انقلاب ها، به خصوص قيام علويان و خوارج و ديگر مخالفان وجود داشت. [3] حجاب بن يوسف، والي سفاك عراق، به كمك همين ارتش توانست شهر واسط را بنا كند و آن را پايگاهي نظامي قرار دهد. [4] .

وجود اين لشكر بزرگ در كوفه و دخالت مؤثر در سركوب قيام، يكي از علل شكست قيام زيد عليه السلام بود.


پاورقي

[1] مختصر کتاب البلدان، ابوبکر احمد بن ابراهيم (ابن‏الفقيه)، ص 252.

[2] فتوح البلدان، ابي‏الحسن بلاذري، ص 288.

[3] کامل ابن‏اثير، ج 5، ص 204.

[4] همان، ج 4، ص 496.