بازگشت

سخنان علامه مامقاني


مرحوم مامقاني، استاد بزرگ علم رجال، پس از بررسي روايات مدح و ذم درباره مختار، و توجيه روايات مدح و رد روايات ذم، مي فرمايد:

... خلاصه ي تمام آنچه ذكر كرديم اين است كه مرد (مختار) مذهبش امامي و معتقد به امامت ائمه ي معصومين عليهم السلام بوده و قيام و حكومت او با اجازه ي امام عليه السلام صورت گرفته است. گرچه وثاقت او ثابت نيست، اما او مورد مدح و ستايش است، چنان كه وي را در شمار افراد «حسان» قرار مي دهند. و اگر هيچ مدح و منقبتي جز طلب رحمت امام باقر عليه السلام، آن هم سه بار در يك سخن، براي او نبود، همين وي را كفايت مي كرد كه در زمره نيكان قرار گيرد و چه خوب گفته است مرحوم حائري: طلب رحمت يكي از علماي شيعه براي فردي اقتضا مي كند كه روايت او را بپذيريم، چه رسد به طلب رحمت امام عليه السلام براي فردي.

سپس علامه ي مامقاني براي تأييد سخن خود، به كلام علامه حلي (ره) و سيد بن طاووس (ره) استشهاد مي كند و مي فرمايد:

در هر صورت، ظاهر سخن علامه نيز اعتماد بر روايت مختار است؛ زيرا تمام آن را در قسمت اول كتاب خود به صورت خلاصه آورده كه اين خود دليل ديگري است بر اين كه مختار امامي مذهب بوده، چون هر كس با كتاب خلاصه ي علامه آشنايي داشته باشد، مي داند


كه علامه در قسمت اول كتاب خود، از غير امامي نام نمي برد، هر چند از نظر وثاقت به حد اعلا و كمال رسيده باشد.

مرحوم مامقاني اضافه مي كند:

سيد بن طاووس نيز بر عمل به روايت مختار تصريح مي كند. وي در كتاب تحرير طاووسي، پس از بيان اخبار مدح و ذم و جواب و رد اخبار مذمت او، به دليل ضعف سند آن ها، چنين مي فرمايد: پس از بررسي، درمي يابيم كه روايات مدح ترجيح دارد و بر فرض آن كه روايات ذم تهمت نباشد، احتياج به دقت نظر و تأمل دارد. [1] .


پاورقي

[1] تنقيح المقال، ج 3، ص 206، واژه‏ي «مختار».