عاشورا كامل كننده رسالت است . آن گاه كه رسول خدا (ص) نداي توحيد سر داد و به اذن ِ الهي مردم را به اسلام دعوت كرد، صورت آن در تاريخ اسلام شكل گرفت و در كربلاكامل شد. تعبير پيامبر اكرم (ص) «حسين از من و من از حسينم » تجلّي نقش قيام حسيني در اين زمينه است . امام حسين با قيام الهي اش اسلام را از انحصار توطئه هاي بني اميه نجات داد. براي پي بردن به عظمت اين قيام كافي است به خطراتي كه در آن زمان اسلام را تهديد مي كرد توجه شود. سرنوشت امت اسلام به گونه اي رقم خورد كه يزيد فرماندار جهان اسلام شد، يزيدي كه فسق و فجورش شهره جهان بود. امام حسين در پاسخ به مروان بن حكم والي مدينه كه او را به بيعت با يزيد فرا مي خواند فرمود«سمعت جدّي رسول الله(ص) يقول : الخلافة محرمة علي آل ابي سفيان فاذا رأيتم معاوية علي منبري فابقروا بطنه و لقد راه اهل المدينة علي منبر رسول الله فلم يفعلوا به ما امروا فابتلا هم بابنه يزيد؛ شنيدم از جدم رسول خدا كه فرمود خلافت بر خانواده ابوسفيان حرام است و اگر روزي معاويه را بر بالاي منبر من ديديد او را بكشيد، ولي مردم مدينه او را در منبر رسول ديدند و نكشتند و اينك خداوند آنان را به فرزندش يزيد فاسق مبتلا كرده است ». يزيد كسي بود كه علناً تمامي مقدسات را هتك كرد.

به نمونه اي از گفتار كفرآميز او توجه كنيد:«محمد با ملك و حكومت بازي كرد، نه وحي بر او نازل شده بود، نه از آسمان خبري داشت ، من از قبيله خود نيستم اگر از فرزندان احمد انتقام نگيرم ... اگر پدران من مي ديدند آنچه كه من با فرزندان احمد در كربلا انجام دادم هر آينه از كثرت شادي و سرور فرياد بر مي آوردند و مي گفتند دست مريزاد اي يزيد». شرايط به گونه اي بود كه :«علي الاسلام السلام اذ قد بليت الأمة براع ٍ مثل يزيد؛فاتحه اسلام را بايد خواند آن گاه كه امت به فرمانروايي چون يزيد گرفتار آيد».

اگر قيام امام حسين نبود «نه از تاك ، نشان بود و نه از تاك نشان ». اين نهضت ِ الهي اسلام را نجات داد. امام حسين تصميم گرفت از انحرافات فكري و ديني امت جلوگيري كند و معناي دين و خلافت و حكومت اسلامي و هدف رسالت رسول خدا را به جهانيان معرفي كند، اقبال لاهوري با اشعار زيباي خودش نقش ِ قيام امام حسين (ع) را اين گونه به تصوير مي كشد:



چون خلافت رشته از قرآن گسيخت

حريت را زهر اندر كام ريخت



خاست آن سرجلوه خير الامم

چون سحاب قبله باران در قدم



بر زمين كربلا باريد و رفت

لاله در ويران ها كاريد و رفت



تا قيامت قطع استبداد كرد

موج خون او چمن ايجاد كرد



بهر حق در خاك و خون گرديده است

پس بناي «لا اله » گرديده است



امام حسين (ع) چهره يزيد و يزيديان را به مردم شناساند و حساب آنان را از حساب دين و قرآن جدا كرد.امام راحل (ره) دراين رابطه مي فرمايد «يكي از رمزهاي بزرگ كه بالاترين رمز است قضيه سيدالشهداست . سيدالشهدا (ع) مذهب را بيمه كرد، با عمل خودش اسلام را بيمه كرد و نگه داشت ... آن نهضت بايد حفظ شود، اگر ما بخواهيم مملكت مان مستقل و آزاد باشد بايد اين رمز را حفظ كنيم ». از ديدگاه شهيد مطهري بزرگ ترين اثر حادثه كربلا اين است كه پرده نفاق را دريد و حساب سلطنت عملاً از حساب دين جدا شد، اگر نهضت عاشورا نبود، امويان به نام دين بر مردم حكومت مي كردند، البته چسبيدن آنها به دين در نظر عده اي آنها را تبرئه مي كرد و در نظر عده اي دين را ملوث مي كرد.

امام حسين (ع) در كربلا آمد تا براي ابد بر پيشاني باطل ، اگر چه رنگ حق خورده باشد مهر بطلان بزند و خون خود و يارانش و اسارت اهل بيتش را مايه رسوايي آنان سازد و تصميم گرفت راه را به حق جويان بنماياند كه مثلي لا يبايع مثله : حسينيان هرگز با يزيديان بيعت نمي كند.عزاداري امام حسين (ع) يعني تعقيب گام به گام رفتار آن حضرت در راستاي احياي اسلام . عزاداري مقابله با تهاجم فرهنگي دشمنان دين از يك سو و پاسداري از ارزش هاي ديني از سوي ديگر است .آموزه هاي مجالس عزاداري امام حسين (ع) دو سويه است ،شركت كنندگان و شاگردان اين مكتب مي آموزند كه حريم دين را بايد پاس دارند و در برابر توطئه هاي بيگانگان و ديگر انديشان به مقابله برخيزند تاعزت و سعادتشان كه در دين متجلّي است حفظ گردد و ياد مي گيرند كه در دنياي غوغاسالارِ امروز تنها راه موفقيت آن است كه به امام حسين اقتدا و روحيه حسيني پيدا كنند.چون «حسين بن علي يك سوژه بزرگ اجتماعي است . حسين بن علي در آن زمان يك سوژه بزرگ بود.هر كس مي خواست در برابر ظلم قيام بكند شعارش يالثارت الحسين بود،امروز هم حسين بن علي يك سوژه بزرگ است ،سوژه اي براي امر به معروف و نهي از منكر، براي اقامه نماز، براي زنده كردن اسلام ، براي اين كه احساسات و عواطف اسلامي در وجود ما احيا بشود».

خلاصه آن كه اگر قيام عاشورا نبود اسلام و امويت آن چنان به هم پيوند مي خورد كه تفكيك آنها ناممكن مي شد و با زوال امويان اسلام نيز سقوط مي كرد. عزاداري درس «ديانت عين سياست » است . خوف دشمنان اسلام از مجالس سوگواري دقيقاً به اين علت است ، كه اين مراسم ضامن بقاي اسلام است . عاشورا تداوم اسلام است و اسلام زنده عاشورا. عزداري دژ نگهباني آموزه هاي وحي است در گستره زمان . عزاداري تجسم اعلاي انديشه حسيني و تفكر ناب اسلامي است و اين گونه مراسم عزاداري باعث عزت مسلمانان و تجلي اقتدار ايمان است .