در مقطعي از تاريخ زندگاني بشر، حادثه اي بزرگ و حماسه اي شورانگيز اتفاق افتاد، كه سبب تأثيرهاي فراواني در زمان خود، همين طور تا عصر حاضر گرديد.

امام حسين (ع) با هدف اصلاح ، دگرگوني و نوسازي در تمام ابعاد شخصي واجتماعي گام برداشت ؛ راه و روش و منش آن حضرت نيز تفسير كننده اهتمام و تلاش ايشان براي ماندگاري دين ناب ، در طول تاريخ است ، حماسه بزرگ كربلا تبلور يك حركت اصلاحي است كه امام آن را براي يك دگرگوني عظيم آفريد، حركتي كه سبب تداوم آيين پيامبر (ص) در طول تاريخ بشر گشت .

اما قبل از تحقق حماسه عاشورا، پيامبران ، به ويژه خاتم آنان (ص) و امام علي (ع) و سپس وقوع آن ، همه امامان : و تمامي بازماندگان حادثه عاشورا، بر آن امام همام گريه كردند و پيوسته به يادش مجالس عزا و سوگواري برپا نمودند. اكنون اين مقاله درصدد پاسخ به اين پرسش است كه فلسفه عزاداري و اشك ريختن چيست ؟ چرا رسول خدا (ص) و امامان معصوم در سوگ شهادت امام حسين (ع) و يارانش مي گريستند؟ و چرا مسلمانان ، به ويژه شيعيان در ماه هاي محرم و صفر بلكه در ايام سال مراسم عزاداري برپا مي كنند؟

نكته ديگري كه در اين پژوهش مورد تحقيق و بررسي قرار خواهد گرفت اين است كه چگونه محرم و صفر سبب احياي توحيد و دين خدا مي گردد؟ و اين مراسم عزاداري براي سالار شهيدان ، در سايه چه انديشه اي سبب استحكام دينداران در عمل به موازين شرعي و ره يافتي به حكمت و اهداف قيام عاشورايي حسين بن علي و همه يارانش مي شود؟

پس از بيان شواهد تاريخي و روايي و بررسي تأثيرات اجتماعي عزاداري به اين نكته خواهيم رسيد كه همان گونه كه حادثه عاشورا نقش تعيين كننده اي در روشن شدن راه هدايت مردم داشته است ، بزرگداشت و يادآوري آن خاطره جاويد موجب مي گردد كه جامعه بشري به ويژه اسلامي در الگو پذيري از آن راهيان نور بكوشند و جامعه از بركات و ثمرات فردي و اجتماعي آن بهره مند گردند.