بازگشت

تعريف گروه


گروه متشكل از دو يا چند نفر است كه با هم تعامل دارند، در اهدافي مشتركند، روابط پايداري با هم دارند، به نحوي به هم وابسته اند و خود را عضوي از گروه تلقي مي كنند (بارون و بايرن ، 1977)، از اين تعريف چند ويژگي براي گروه به دست مي آيد:

1) تعامل دارند.

2) وابسته اند، به نحوي كه آن چه براي يك فرد اتفاق مي افتد، بر ديگران نيز موثر است .

3) روابط آن ها پايدار است و چه بسا روزها و هفته ها و ماه ها و سال ها ادامه دارد و منشأ آثاري در جنبه هاي دراز مدت زندگي مثل ازدواج هم مي شود.

4) اهداف مشترك دارند كه براي رسيدن به آن با هم تلاش و همكاري مي كنند.

5) اين تعامل درقالب گروه ، معمولاً به گونه اي نظام مند است كه هر عضو، جايگاهي دارد و خودش و ديگران ، او را در آن جايگاه مي شناسند.

6) خود را بخشي از گروه مي دانند.

گروه با اين تعريف و ويژگي هايي كه ذكر شد، كاركردهاي روانشناختي متعددي دارد. بعضي از آن كاركردها عبارتند از:

1) بخشي از نياز رواني ما به تعلق داشتن رابرآورده مي سازد.

2) با راحتي بيشتري به اهداف مشترك مي رسيم .

3) دانش و اطلاعاتي به دست مي آوريم كه در بيرون گروه بر ايمان ميسر نيست .

4) در مقابل دشمن مشترك احساس امنيت بيشتر بر ايمان حاصل مي شود.

5) باعث استحكام و تثبيت هويت اجتماعي ما مي شود.

6) در ايجاد و تغيير احساسات و عواطف ، باعث تسهيل اجتماعي ما مي شود.

7) ويژگي جمعي بودن بعضي برنامه ها، باعث استدامه و استمرار برنامه مي شود.

8) به اعتماد نفس بيشتر فرد كمك مي كند.

9) به افراد به ويژه كودكان در فرايند اجتماعي شدن كمك مي كند.

10) فوايد جانبي اش مثل مشاوره ها، دوست يابي ها،شغل يابي ها، قرض الحسنه ها، ديد و بازديدها به هنگام بيماري و مشكلات ، نيز از طريق گروه هاي مذهبي ، حاصل مي شود.

11) هنجارهاي گروه (خوب يا بد)، معمولاً مورد پذيرش همه اعضاء قرار مي گيرد (افراد به جهت اهميتي كه براي گروه قائل هستند، از اختلافات كوچك مي گذرند و گاهي به واقع ، تغيير نگرش مي دهند.

12) اين گروه هامي تواند شروع و مبنايي باشد براي شروع و شكل دهي كارهاي تشكيلاتي آشكار ومخفي و انجام دادن كارهاي فرهنگي ، اجتماعي ، سياسي و گاهي نظامي .

يكي از نمونه هاي اين حركت ، اقدامات سيد جمال الدين اسد آبادي بود، او ازمراسم ساده مذهبي شروع كرد و در نهايت تشكيلاتي شكل داد كه حكومت مصر ناچار به اخراج ايشان از كشور مصر شد.

تمام كاركردهايي كه براي گروه هاي اجتماعي ذكر شد، در گروه هاي مذهبي نيزوجود دارد. براي اجتناب از تفصيل ، به توضيح آن ها نمي پردازيم . اما بسياري از آن كاركردها را در قالب يك حديث در سخنان امام علي (ع) مي خوانيم : آن حضرت مي فرمايند هر گاه كسي به مسجد رفت و آمد كند، يكي از بهره هاي هشت گانه را نصيب خود خواهد كرد:

1) يافتن يك برادر ديني و دوستي كه در مسير الهي با او همراه باشد.

2) علمي جديد بر علوم او اضافه خواهد شد.

3) نشانه اي از نشانه ها و آيات محكم الهي بر او روشن خواهد شد.

4) رحمت مورد انتظارش را از جانب خدا دريافت خواهد كرد.

5) سخني مي شنود كه باعث دوري و اجتناب او از پستي ها مي شود.

6) يا سخني كه موجب هدايت اوبه راه راست خواهد شد.

7) يا باعث ترك گناهي از خوف الهي مي شود.

8) يا حجب وحياي او پيش ديگران ، او را از گناه باز خواهد داشت .