در صحنه عاشورا نخستين ايثارگر خود حضرت بود كه حاضر شد جان خود را فداي دين خدا كند و رضاي او را بر همه چيز برگزيند، اصحاب آن حضرت نيز هر كدام ايثارگرانه جان خويش را فداي امام خويش كردند.

اظهارهاي ياران امام در شب عاشورا مشهور است ، يك به يك برخاستند و آمادگي خود را براي جانبازي و ايثار خود در راه امام (ع) اظهار كردند؛ به عنوان نمونه ، به اين سخن «مسلم بن عوسجه » اشاره مي كنيم كه به امام (ع) فرمود:

«هرگز از تو جدا نخواهم شد، اگر سلاحي براي جنگ با آنان نداشته باشم با سنگ با آنان خواهم جنگيد تا همراه تو به شهادت برسم ».

حضرت زينب (س) عصر عاشورا هنگام حمله سپاه كوفه به خيمه ها، چون ديد شمر با شمشير آخته قصد كشتن امام سجاد (ع) را دارد، فرمود: كشته نخواهد شد، مگر آن كه من فداي او شوم ».

جلوه بارز ايثار در واقعه عاشورا حضرت ابوالفضل (ع) بود؛ علاوه بر آن كه امان نامه ابن زياد را ردّ كرد و شب عاشورا نيز اظهار كرد:

«هرگز از تو دست نخواهم كشيد خدا نياورد زندگي پس از تو را».

روز عاشورا نيز وقتي با لب تشنه وارد شريعه فرات شد، با ياد آوري كام تشنه امام حسين (ع) ايثارگري و فداكاري به او اجازه نوشيدن آب نداد و با لب تشنه به شهادت رسيد. و نمونه هاي بسيار زياد ديگر كه اين مختصر، گنجايش بيان تمام آنها را ندارد.