بازگشت

جامعيت اسلام در نهضت حسيني


كربلا، جلوه گاه همه زيبايي ها، عظمتها و ارزشهاي مكتب اسلام است. مدرسه اي كامل كه در آن، اخلاق، عرفان، فقه، سياست، معرفت و... در كاملترين و عالي ترين شكل ظهور و بروز يافته است. چهره «تمام» و«كمال» قرآن در هيچ صحنه اي همچون كربلا عرضه نشده است. كدام بُعد قرآن و كدام زيبايي و دلارايي قرآن در بهترين و درخشان ترين وجه در كربلا نمود ندارد؟ كربلا جلوه گاه انسان كامل است. پس كربلا هيچ چيز«كم» ندارد، كلاسي كامل است براي انسان با همه درسها و آموزه هاي بزرگ، و شگفتا اين كلاس در محدودترين زمين و در كوتاه ترين زمان شكل گرفته است. در كربلا به جست و جوي هر مصداقي از «دين» بپردازيم، خواهيم يافت، آن هم در بهترين و زيباترين جلوه. كربلا امتزاج مسايل به ظاهر متضاد، يعني راندن و خواندن - دعوت به همراهي و پس زدن سست عنصران - خشم و رحمت، اشك و لبخند، صلابت و انعطاف و حتي شوخي و جدي است! بي مناسبت نيست نكته اي از كربلا باز گفته شود تا جلوه هاي گوناگون «زندگي» را در كربلا خوب تر دريابيم. [1] حقيقت جاويد كربلا و عاشورا از اين جهت كه به شأن تمام انسانهايي مربوط مي شود كه مظهر جلوه هاي زيباي حقيقت آدمي در عالم خاكي هستند و از اين جهت كه اين واقعه از همه فضايل و شايستگي ها و برتري هاي چنين انساني برخوردار است، يك نهضت چندمقصدي و چندجانبه و چندبعدي است و علت اينكه تفاسير و تعابير مختلفي در مورد اين نهضت شده است محاذي بودن عناصر دخيل در آن است. ما وقتي كه از جنبه بعضي عوامل و عناصر به اين نهضت نگاه مي كنيم، مي بينيم صرفاً جنبه تمرّد و عدم تسليم در مقابل قدرتهاي جابر و تقاضاهاي ناصحيح قدرت حاكم وقت دارد. از اين نظر اين نهضت يكي نفي «نه» و عدم تسليم است. استاد مطهري درباره جامعيت اسلام در نهضت حسيني مي گويد:

«وقتي كه بخواهيم به جامعيت اسلام نظر كنيم، بايد نگاهي هم به نهضت حسيني بكنيم. مي بينيم امام حسين (ع) كليات اسلام را در كربلا به مرحله عمل در آورده، مجسم كرده است، ولي تجسم زنده و جاندار حقيقي واقعي نه در تجسم بي روح. انسان وقتي در حادثه كربلا تأمل مي كند، اموري را مي بيند كه دچار حيرت مي شود و مي گويد اينها نمي تواند تصادفي باشد و سرّ اينكه ائمه اطهار (ع) اين همه به زنده نگه داشتن و احياي اين واقعه توصيه و تأكيد كرده و نگذاشته اند حادثه كربلا فراموش شود، اين است كه اين حادثه يك اسلام مجسم است، نگذاريد اين اسلام مجسم فراموش شود.» [2] به طور كلي حادثه عاشورا از اين جهت كه از تمامي جنبه هاي اسلامي، اخلاقي، اجتماعي، اندرزي، پرخاشگري، توحيدي و عرفاني، اعتقادي برخوردار مي باشد، عصاره كليه فضيلتهاي بشري است.


پاورقي

[1] سنگري، محمدرضا - عبداللهي، مهدي، عوامل معنوي فرهنگي دفاع مقدس، ج‏3، ص‏35 - 32.

[2] مطهري، مرتضي، مجموعه آثار، ج‏17، ص‏382.