زينب كبري
زينب، در ميان اهل بيت، بلكه در تاريخ، نامي آشناست و چندتن داراي اين نام بوده اند؛ از جمله: زينب دختر پيامبر (كه در قبرستان بقيع مدفون است). زينب بنت الحسين. زينب بنت عقيل. زينب بنت علي (امّ كلثوم زينب صغري) و زينب بنت علي (زينب كبري). [1] .
اعلمي در دايرة المعارف مي نويسد: «زينب (به فتح زاء و نون)؛ درخت خوش منظري است كه بوي خوش دارد. اصل اين كلمه از «زين» يعني زينت و «اب» است يعني پدر، كه مي شود: زينت پدر.» [2] .
زينب (عليها السلام) دختر علي، امير المؤمنين (عليه السلام) يادگار فاطمه (عليها السلام)، با القابي چون: صديقه صغري، زينب كبرا و عقيله بني هاشم، مورد توجه عام و خاص است. كنيه او نيز
امّ كلثوم مي باشد.
او با عبدالله بن جعفربن ابي طالب ـ پسرعمويش ـ ازدواج كرد و دختري به نام امّ كلثوم و پسراني با نام هاي: علي و عون الاكبر ثمره اين وصلت مبارك بود. [3] .
او در كربلا مسؤوليت امور داخلي خيام اهل بيت حسيني و بعد از واقعه كربلا مديريت امور اهل بيت، بلكه تمام بني هاشم را عهده دار بود [4] زينب (عليها السلام) در كاروان انقلاب بعد از عاشورا، سرپرستي بيست زن داغدار و چندين كودك پدرازدست داده را برعهده داشت. او محبوب پيامبر (صلي الله عليه وآله) بود.
زينب (عليها السلام) در سال ششم يا هفتم هجرت متولّد شد و در سال 62 هـ. [5] در شام بدرود حيات گفت [6] يعني 57 سال عمر كرد. زينب (عليها السلام) چهار يا پنج سال از عمر خود را با پيامبر (صلي الله عليه وآله) به سر برد و در سال 61 هـ. در كربلا، در سن 55 سالگي در كاروان انقلاب حسيني حضور داشت.
زينب (عليها السلام) در سن 72 سالگي از دنيا رفت و در بقيع دفن شد. [7] وي پس از دو سال از واقعه عظيم كربلا، دار فاني را وداع گفت.
پاورقي
[1] تاريخ طبري، ج5، صص 457 و 153 و 3 و 4 ؛ الارشاد، ج1، ص355.
[2] نکـ: اعلمي، دائرة المعارف، ج10، ص264 ؛ جزائري، الخصائص الزينبيه يا ويژگي هاي حضرت زينب، ص158.
[3] در همين صفحه در قولي ديگر «عون اکبر و عباس و محمد و امّ کلثوم آمده است. در «منتخب التواريخ»، ص113 علي، عون، عباس، محمد و امّ کلثوم آمده است. براي توجه بيشتر مراجعه شود به معالي السبطين، ج2، ص132.
[4] مقتل الحسين، ص305.
[5] در معالي السبطين، ج2، صص133 و 134، سال 74 و يا 65 ذکر کرده و از سال 62 حرفي نزده است و سال 62 قول عبيدلي در اخبار زينبيات صص 122 ـ 115 مي باشد که آن هم در مصر است نه شام.
[6] معالي السبطين، ج2، ص133.
[7] منتخب التواريخ، ص490 ؛ حنبلي، شذرات الذهب، ج1، ص86.