(ولايت پذيري امام حسين)امـام حـسـيـن از سـال 40 تـا 50 هـجـرت نـبـوي بـه مـدّت 10 سال در كنار برادرش امام مجتبي بود. و در تمام اين مدت، مطيع ايشان بود.

امـام حـسـيـن نـسـبـت بـه بـرادرش امـام حـسـن احـتـرام خـاصـّي قـائل بـود، و در زمـان او، وي را امـام خـود مـي خـوانـد و به ديگران معرّفي مي كرد، و در مـجـالس مـشـورتـي نـظرات خود را بازگو مي نمود، و سرانجام تسليم نظر امام حسن مي شد!

ب: امام حسين (ع) در صلح امام حسن

در امور اجرايي و حكومتي در زمان امام حسن، برادرش امام حسين كوچكترين دخالتي نكرد! و چون زمام امور به امام حسين رسيد، برادرش محمّد حنفيّه نيز دخالتي ننمود! [1] .

در تـاريـخ و حـديـث آمـده اسـت كـه امام حسن با امام حسين در امور مهم مشورت مي كرد، و سيّد الشّهداء نظرات خويش را مي گفت، و ليكن سرانجام همچون ديگران از وي متابعت مي كرد.

در صلح با معاويه امام مجتبي با امام حسين و شوهر خواهرش (عبداللّه جعفر) مشورت كرد، عـبـداللّه نـظـر صـلح آمـيـز امام حسن را تأييد كرد، ولي امام حسين با صلح معاويه موافق نبود. [2] و چون برادرش امام حسن خواهان صلح بود، حسين به او گفت:

اَنْتَ اَكْبَرُ وُلْدِ عَلِي وَ اَنْتَ خَليفَتُهُ، وَ اَمْرُنا لاَِمْرِكَ تَبَعٌ فَافْعَلْ ما بَدالَكَ [3] .

تو فرزند بزرگ علي و خليفه او هستي و ما وظيفه داريم از تو پيروي نماييم، تصميم با شما است.

در هـمـيـن رويـداد تـاريخي آمده است كه امام حسين (ع) با معاويه بيعت نكرد، و چون معاويه اصـرار نـمـود امـام حـسـن گـفـت: مـعـاويـه! حـسـيـن را مـجـبـور نـكن، او هرگز بيعت نخواهد كرد! [4] .

چون نوبت بيعت (قيس بن سعد) فرمانده ارشد سپاه امام حسن رسيد، او متوجّه امام حسين شد، و از او كـسـب تـكـليـف كـرد (زيـرا از صـلح امـام حـسـن خوشحال نبود) امام حسين با اشاره به امام حسن فرمود:

يا قَيْسُ اِنَّهُ اِمامي [5] .

اي قيس! برادرم امام حسن امام من است!

امـام حسين در دل خود از صلح با معاويه ناخرسند بود، روزي با چشم اشكبار در اين زمينه بـا امام مجتبي سخن گفت، امام حسن فرمود: برادرم حسين! آنچه پدرت اميرالمؤمنين علي (ع) را وادار بـه مـدارا و سـازش بـا خـلفـا كـرد، هـمـان عـامـل مـصـلحـتي مرا نيز با معاويه به مصالحه كشانيد. چون حسين اين فراز را بشنيد، با خوشحالي حضور برادر را ترك گفت. [6] .