بازگشت

نمودهاي قانونمداري در حادثه عاشورا


حـادثـه عاشورا يك (فرهنگ) است. فرهنگي كه مي تواند براي خوب زيستن همه نسلها در هـمـه زمـانـهـا الگـويي نـمـونـه بـاشـد. ايـن فـرهـنـگ، جـامـعِ تـمـامـي كـمـالات و فـضـايـل انـسـانـي اسـت و امـام حـسـيـن (ع) بـه عـنوان پرچمدار اين فرهنگ، مصداق اتمّ و اكـمـل تـمـامـي واژه هـاي اين فرهنگ ناب و انسان ساز است. امام حسين امام همه عصرها و همه نـسـل هـاسـت و فـرهـنـگ او نـيز جهاني و همگاني است مهم اينجاست كه با گذشت هر روز از حادثه جانسوز كربلا و عاشورا، مي توان پيامها، درسها و حرفهايي تازه از آن تعليم گـرفـت و گذشت زمان غبار كهنگي و فراموشي بر آن نمي نشاند بلكه دمادم با تبيين و تـشـريـح اهـداف و نـتـايج آن، تازه تر و نوراني تر رخ مي نمايد. يكي از نكات مهم و كليدي كه در حادثه عاشورا مطرح است موضوع قانون مداري نهضت حسيني است. امام حسين (ع) خود در آغاز حركت خويش اين امر مهم را متذكر شده و مي فرمايند:

... اِنّي لَمْ اَخْرُجْ اَشِراً وَ لا بَطَراً وَ لا مُفْسِداً وَ لا ظالماً و انَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الاِصْلاحِ في اُمَّةِ جـَدّي اُريـدُ اَن آمـُرَ بـالمـعـروف و اَنـْهـي عـَنِ المـنـكـَرِ وَ اَسـي رُ بـِسـيـرَةِ جـَدّي و اَبـي. [1] .

يعني: من از روي ستيز و سركشي و طغيان يا پيروي هواي نفس و فساد و ظلم قيام نكرده ام. بـلكـه تـنـها براي اصلاح امور امّت جدّم قيام كرده ام. من قصد دارم كه امر به معروف و نـهـي از مـنـكـر كـنـم و آنـكـه بـه سـيـره و روش جـدّ و پـدرم عمل نمايم.

در واقـع هـمه نگراني امام از اجرا نشدن قانون و شرع مبين اسلام در جامعه اسلامي بوده و دليـل عـمده قيام ايشان براي اجراي كامل قوانين الهي در مملكت و حكومتي است كه خلفاي آن به نام اسلام بر مردم حكومت مي كنند. گرچه نهضت امام حسين يك انقلاب به تمام معنا بود و لازمه انقلاب به هم ريختگي كامل شرايط قلبي و بي توجهي به قوانين موجود است اما امـام از آغـاز حـركـت و نهضت خويش چنان دقّت و توجّهي به حدود و قوانين الهي از يكسو و بـه حـقـوق مـردم از سوي ديگر مبذول داشته اند كه نمونه آن را در هيچ يك از انقلابات و مبارزات سياسي جهان نمي توان يافت.

با نگرشي به زندگي امام درمي يابيم كه قانونمداري و رعايت حقوق خدا و خلق خدا در سـراسـر زنـدگـي نـمـودهـاي جـالبـي داشـتـه اسـت كـه مـي تـوان در دو مـحـور عـمـده قبل از نهضت عاشورا و در نهضت عاشورا به آن پرداخت:


پاورقي

[1] موسوعة کلمات الامام الحسين، ص 360.