پيامبران مبعوث شدند تا حدود و مرزهاي رابطه انسان ها را با يكديگر مشخص كنند و به او بياموزند كه چگونه در جامعه زندگي كند؟ با افراد ديگر اجتماع چه رابطه اي داشته باشد؟ و... بدون شك تربيت افراد انسان نيز در پرتو تحقّق چنين جامعه اي امكان پذير است. اگر محيطي سالم و آرام جهت رشد و ترقي انسان ها و بارور شدن استعدادهاي آنان نـباشد، پيمودن مسير تكامل ممكن نيست. اگر آدمي از بند اسارت هاي اجتماعي رها نشود، از اطـاعـت طـاغـوت ها و موجودات فاقد صلاحيّت دست برندارد، رشد و تعالي او امكان ندارد. اگر با جهاد اصغر از بند طاغوت ها رها نشود، زمينه براي جهاد اكبر فراهم نمي شود.

وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ [1] .

ما در ميان هر امتي پيامبري فرستاديم كه (به مردم ابلاغ كنند) خدا را عبادت و از پرستش ‍ طاغوت اجتناب كنيد.

مـطـالعـه تـاريـخ گذشته، نقش مهم انبياء را در تربيت انسان ها و جامعه ها و سازندگي تـاريـخ روشـن مي سازد. هر يك از پيامبران در محيطي كه مأموريت يافتند، قوم خويش را از پـسـتـي ذلت بـه اوج عـزّت رسـانـدنـد و بـه آنـان شـرف و استقلال بخشيدند. موسي (ع) بني اسرائيل را از اسارت فرعون نجات داد، پيامبر اسلام (ص) مـردم را از تـوحـّش و بـربـريـّت رهـانـيـد و آنان را به جايي رساند كه فرهنگ و تمدنشان در جهان درخشيد و قرن ها الگوي جهانيان قرار گرفت.

قرآن كريم مردم را به وضع زمان آنها متوجّه مي سازد:

وَ كُنْتُمْ عَلي شَفاحُفْرَةٍ مِنَ النّارِ فَاَنْقَذَكُمْ مِنْها [2] .

شما (مردم) در لب گودالي از آتش بوديد كه (خدا) از آن نجاتتان داد.

هـر امـّتـي كـه تـوسـط پـيـامـبـري هـدايـت شـد، تـأثـيـر عـمـيـقـي در جـامـعه هاي ديگر و نسل هاي بعدي گذاشت. فرهنگ و تمدن مسلمان ها بود كه بسياري از ملّت هاي ديگر را كه بـا عـادات و رسـوم جـاهـلي خـويـش زنـدگـي مـي كـردنـد، متحوّل ساخت.

2ـ سيره حكومتي پيامبر(ص) واميرالمؤمنين در تحقّق عدالت درجامعه

حـضـرت پـيـامـبـر اسـلام (ص) و نـيـز امـيـرمـؤمـنـان (ع) نـه تـنـهـا در قـول و گـفـتـار كـه در عـمـل عـدالت را مـي جستند و حتّي با دشمنان خود برخوردي عادلانه داشتند ما از هر يك نمونه هايي مي آوريم تا آنها را الگوي عملي خود قرار دهيم و عدالت را زيربناي زندگي قرار دهيم: