به خاطر داردم در ايام مجاورت كربلاي معلي و استفاده از علامه عصر خود شيخ عبدالحسين طهراني طاب ثراه كه در تبحر و فضل و اتقان عديل نداشت، سيد عرب [1] روضه خواني از حله آمد و پدرش از معاريف اين طايفه بود و اجزاء كهنه اي از ميراث پدر داشت، خدمت شيخ استاد آورد. و غرضش استعلام اعتبار و عدم اعتبار آن بود و آن اجزاء را، اول و آخر نبود و در حاشيه آن نوشته بود كه اين از مؤلفات فلان و يكي از علماي جبل عامل [2] از تلامذه محقق صاحب معالم را اسم برده بود. چون در تراجم حالش مذكور بود، مراجعه نمود اصلا در مؤلفاتش اسمي از مقتل نبرده بودند. و چون در خود اجزاء مطالعه كردند، معلوم شد كه از كثرت اشتمال آن بر اكاذيب واضحه و اخبار واهيه، احتمال نمي رود كه از مؤلفات عالمي باشد. پس آن سيد حامل اجزاء را نهي فرمود از نشر آن و نقل از آن. ولكن بعد از چند روزي به مناسبتي مرحوم فاضل دربندي آقاخوند ملا آقا


مطلع شد و آن را از آن سيد گرفت. و چون مشغول تأليف كتاب «اسرارالشهاده» بود، روايات آن اجزاء را متفرقا در آن كتاب درج كرد و بر عدد اخبار واهيه و مجعوله بي شمار آن افزود و براي مخالفين ابواب طعن و سخريه و استهزاء باز نمود. و همتش او را به آن جا كشاند، كه عدد لشكر كوفيان را به ششصد هزار سواره و دو كرور [3] پياده رساند. [4] و براي جماعت روضه خوانان، ميداني وسيع مهيا نمود كه هر چه كميت نظر را در آن بتازند به آخر نرسانند، و در بالاي منابر با نهايت قوت قلب مستند ذكر كنند كه فاضل دربندي چنين فرموده. فاضل مذكور از علما مبرزين و افاضل معروفين و در اخلاص به خامس آل عبا عليهم آلاف التحبه و الثناء بي نظير بود ولكن اين كتاب در نزد علماء فن و نقادين احاديث و سير بي وقع و بي اعتبار، و اعتماد بر آن، كاشف از خرابي كار ناقل و قلت بصيرت اوست در امور؛ با آن كه خود در آن كتاب، تصريح به ضعف روايات آن اجزاء و ظهور علامات كذب و وضع در آن كرده، [5] و لكن براي نقل آنها در آن كتاب عذري خواسته كه در خرابي با روايات اجزاء شريك است. [6] .


و از مطالب عجيبه آن كه براي خودم مرحوم مذكور مشافهة نقل كرد: