آيا از همراهان امام حسين عليه السلام در قيام عاشورا، بجز زنان و كودكان اهل حرم، كساني بوده اند كه زنده مانده و به شهادت نرسيده باشند؟

پاسخ:

آري؛ در برخي منابع تاريخي آمده است كه چند تن از ياران امام حسين عليه السلام كه از دست ستمگران نجات يافتند. غير از اهل بيت امام عليهم السلام و حضرت سجاد عليه السلام و امام باقر عليه السلام، مي توان از اين افراد نام برد: 1 - حسن بن الحسن. 2 - عمرو بن الحسن. 3 - زيد بن الحسن. 4 - موقع بن ثمامه ي اسدي. 5 - مسلم بن رياح. 6 - ضحاك بن عبدالله. 7 - عقبة بن سمعان. 8 - قاسم بن عبدالله. 9 - محمد بن عقيل.

البته زنده ماندن اين بزرگواران، علل مختلفي داشته است من جمله بيمار بودن امام سجاد عليه السلام و مجروح شدن حسن بن الحسن معروف به حسن مثني و يا اسارت عمرو بن الحسن و زيد بن الحسن و نيز امان يافتن موقع بن ثمامه ي اسدي. همچنين مسلم بن رياح و ضحاك بن عبدالله كه از دست دشمن نجات يافتند. عقبة بن سمعان نيز غلام حضرت رباب بود كه بعد از دستگيري، عمر بن سعد وي را آزاد كرد. ساير افراد نيز به همراه اهل بيت عليهم السلام به اسارت گرفته شدند. [1] .