امام حسن عليه السلام برادرش حسين عليه السلام را شديدا احترام مي كرد و مي فرمود: «از هيبت حسين متأثر مي شوم و از ديدن او پدرم اميرالمؤمنين عليه السلام را بياد مي آورم» [1] .

حسين بن علي عليه السلام، مانند پدر بزرگوارش شجاع بود و دوست و دشمن و بزرگ و كوچك به تعظيم وي مي پرداختند و در برابر او و نيز سخنان و كردارش، فروتني مي كردند.

همانطور كه قبلا اشاره كرديم حسين بن علي عليه السلام در دوران كودكي و نوجواني به ابوبكر و عمر اعتراض كرد و چون آنان را در بالاي منبر و جايگاه جدش رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم ديد، در ميان انبوه جمعيت پرخاش نموده و فرمود: «از منبر پدرم پايين بيا، و برو در جاي پدرت قرار گير» [2] .

سيدالشهداء عليه السلام در دوران مظلوميت اميرالمؤمنين عليه السلام نيز به ياري اسلام و مسلمين مبادرت كرد و به همراه برادرش امام حسن عليه السلام در جنگها شركت جست و در نبرد


طبرستان دشمن را به زانو درآورد. [3] .

او در زمان اميرالمؤمنين عليه السلام،كه به قدرت جواني و تجربه ي جنگي بالا رسيده بود، در جهاد با منافقين نقش فرماندهي داشت [4] و در جنگ صفين، در شكست سپاه شام مؤثر بود و يغماگران را از اطراف شريعه ي فرات پراكنده ساخت و پرچم فتح و پيروزي را برافراشت و نشان داد كه حسين عليه السلام، فرزند شجاع علي بن ابيطالب عليه السلام است. [5] .

سرور شهيدان با ستم هاي معاويه مبارزه نمود و حكومت او را به رسميت نشناخت و در هر فرصتي، او و يارانش را رسوا و مفتضح مي نمود و از سخن بجا و اعتراضات عملي، كوتاهي نكرد.

در يك واقعه ي تاريخي آمده است: وليد بن عقبه فرماندار مدينه بود. در مورد يكي از باغهاي امام حسين عليه السلام، بين آن دو منازعه اي پيش آمد. حسين بن علي عليه السلام برخاست و عمامه ي وليد را از سرش باز كرد و آن را بر گردن او پيچيد. مروان كه در اين صحنه حضور داشت، گفت: من تا بحال نديده بودم كه كسي بر والي چنين جرأتي داشته باشد. [6] .

در جايي ديگر مروان بن حكم به امام حسين عليه السلام جسارت كرد و گفت: اگر شما، فاطمه دختر پيغمبر را نداشتيد، ديگر چه افتخاري بر ما داشتيد؟ امام حسين عليه السلام برآشفت و برخاست و با دست خود، حلقوم مروان را گرفت و فشار داد و عمامه ي او را بر گردنش پيچيد؛ كه مروان از حالت ترس و زبوني، به غشوه افتاد. سپس آن حضرت رو به جمعيت حاضر كرده و فرمودند: «آيا از پيامبر شنيده ايد كه فرمود حسن و حسين محبوبترين اشخاص روي زمين نزد من هستند؟» كه همه تأييد كردند. [7] .