بازگشت

تمهيدات عبيدالله


عبيدالله بن زياد كه به دستور يزيد مأموريت يافت خود را به سرعت به كوفه برساند و اقدامات لازم را براي خاموش كردن قيام حسيني انجام دهد، به محض ورود به اين شهر تدابير و تمهيداتي را به عمل آورد. گستردگي عمليات پيشگيرانه وي تا جايي بود كه گويا مي خواهد با ارتش نيرومندي به جنگ بپردازد. ابتدا فشارهاي اقتصادي شديدي را توسط عريف ها به مردم تحميل نمود. آنان دستور داشتند تا نام افراد غريبه يا شورشي يا مظنون را در عرافه هايشان بنويسند، وي عريف ها را مسئول هرگونه اغتشاش به حساب آورد و تهديد كرد كه اگر عريفي، چيزي را از ابن زياد پنهان كند به دار آويخته خواهد شد و تمام عرافه از دريافت حقوق محرم خواهند شد. همچنين اعلاميه اي صادر كرد كه بر اساس آن افرادي كه به حمايت از امام حسين (ع) مورد شك واقع شوند بدون محاكمه به دار آويخته خواهند شد و خانه شان طعمه آتش قرار خواهد گرفت و اموالشان مصادره خواهد گرديد. [1] .

غير از داخل كوفه، اقدامات ديگري در جهت بستن جاده هايي كه از حجاز به كوفه منتهي مي شد، انجام داد و دستور منع ورود و خروج افراد را به قلمرو كوفه صادر كرد و در قادسيه ضمن اينكه حر را در رأس هزار سوار به مقابل اردوي امام حسين (ع) فرستاد، و به روايتي ميان قادسيه و عذيب، به روايت ديگر در تمام مناطق بين قطقطانه تا خفان، ديده بانان و سواراني را توسط نيروهاي تحت فرمان حصين بن نمير كه در قادسيه مستقر بودند، گماشت. [2] بدين ترتيب تمام جاده ها و مناطق مرزي ميان كوفه و بصره به شدت تحت كنترل و مراقبت قرار گرفت. گرچه امام حسين (ع) در وادي عقيق توسط مردي از قبيله بني عكرمه مطلع شد اما به راه خود ادامه داد». [3] .

سختگيري اين مأموران به اندازه اي بود كه مردي از قبيله همدان از شام به كوفه رفته بود تا ارثي را كه طلب داشت بگيرد. مأموران عبيدالله او را دستگير كرده و به نزد وي بردند كه بدون سؤال دستور قتل او صادر گرديد. [4] همچنين شخصي به نام عبدالله بن يسار كه مردم را به رفتن براي كمك امام حسين (ع) و بريدن از دشمنان آن حضرت دعوت مي كرد دستگير كردند و به قتل رساندند. [5] .

سياستهاي اعمال شده توسط عبيدالله در مورد بزرگان قوم به گونه ديگر بود، آنان را با رشوه هاي كلان تطميع و دوستيشان را جلب كرد و بر ضد امام حسين (ع) قرار داد. [6] عبيدالله بن ابن سعد در صورت انجام مأموريت محول در مورد امام حسين (ع) فرمان حكومت ري و مرز دستبي [7] و ديلم را نوشت و در غير اين صورت مرگ را پيش پايش نهاد. همچنين متجاوز از ده روز تمام اسلحه سازان را به كار گماشت تا شب و روز به ساخت اسلحه مشغول شوند. [8] عبيدالله خود در مورد بودجه اختصاص يافته به سركوبي قيام امام حسين (ع) در مسجد كوفه گفت كه يزيد به من نوشته است كه چهارهزار دينار و يك هزار درهم در بين شما تقسيم كنم تا به جنگ با حسين بپردازيد. [9] .


پاورقي

[1] حسين محمد جعفري؛ تشيع در مسير تاريخ، تحليل و بررسي علل پيدايش تشيع و سير تکوين آن در اسلام، ترجمه دکتر سيد محمدتقي آيت‏اللهي، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، چاپ سوم با تجديدنظر و اضافات، ص 220 - 219.

[2] طبري، همان، ص 2990 - دينوري؛ همان، ص 295، شيخ مفيد؛ همان، ص 80. حصين بن نمير قبلا با چهار هزار نفر در ميان قادسيه و قطقطانه مستقر شده بود: دينوري، همان، ص 290.

[3] شيخ مفيد؛ همان، ص 80.

[4] دينوري، همان، ص 301 - محلاتي، همان، ص 384، به نقل از حياة الحسين (ع)، ج 3، ص 117.

[5] همان، ص 118.

[6] طبري، همان، ص 2996.

[7] سرزميني گسترده ميان ري و همدان.

[8] دينوري، همان، ص 385.

[9] ابن‏اعثم، همان، ص 99.