بازگشت

ديدگاه ابن كثير درباره ي قيام حسين


عمادالدين ابوالفداء اسماعيل بن عمر بن كثير قرشي دمشقي در سال 701 هجري در بصري (جنوب سوريه كنوني) متولد شد و در سال 774 هجري در دمشق از دنيا رفت. [1] ابن كثير در علوم مختلف اسلامي سرآمد دوران خود شد و شاگردان زيادي تربيت كرد و از استادان فراواني بهره جست؛ يكي از اين استادان كه از او بهره ي فراواني برد و در حقيقت خط فكري، مذهبي و سياسي وي را ترسيم كرد، ابن تيميه ي مشهور بود. به گونه اي كه مي دانيم ابن تيميه بنيانگذار مكتبي شد كه با مذاهب چهارگانه اهل سنت نيز تضاد داشت. عناد ويژه ي او با باطنيان و شيعه و ائمه اطهار بر همگان روشن است. مكتب سياسي مذهبي ابن تيميه شكافي عميق در اسلام پدد آورد و نهايتا با پيروي محمد بن عبدالوهاب از عقايد وي، مكتب وهابيت پايه گذاري شد، ابن كثير خود از مقام استاد خويش ابن تيميه ستايش فراواني كرده است. [2] به علت همين تأثيرات، در امر دين بسيار سرسخت و متعصب بود و به رغم مخالفتهاي فراواني كه در

آن عصر نسبت به آراي ابن تيميه وجود داشت. وي نيز خود را سپر بلاي او كرده و بويژه در مقابل شيعه مواضع تند و خصومت آميز مي گرفت. دشمني و عناد او با شيعه در جاي جاي اثر او يعني «البداية و النهاية» بوضوح آشكار است. [3] به رغم اين خصومت، وي از ائمه شيعه به احترام ياد كرده و از مقام آنان بويژه حسين (ع) بسيار تجليل و حتي قاتلان او را مورد لعنت و ناسزا قرار مي دهد. بسياري از روايات او، كه عمدتا گزارشهايي طولاني است، از ابي مخنف است و شايد در ميان مورخان شامي وي مفصلترين اطلاعات تاريخي را در مورد قيام حسين (ع) ارائه مي دهد.


پاورقي

[1] ابن‏عماد حنبلي، شذرات الذهب 231:6.

[2] البداية و النهاية 137:14.

[3] همان کتاب 309:9 و 4: 12.