سمبل اين خشم مقدس، انبيا و امامان بودند؛ حضرت ابراهيم عليه السلام


در قرآن سمبل «برائت از مشركان» است و به مسلمانان دستور داده شده كه در اين جهت او را الگوي خويش سازند:

«قد كانت لكم اسوة حسنة في ابراهيم والذين معه اذ قالوا لقومهم انا براؤا منكم و مما تعبدون من دون الله كفرنا بكم و بدا بيننا و بينكم العداوة والبغضاء أبدا حتي نؤموا بالله وحده؛ [1] .

حضرت ابراهيم و يارانش براي شما سرمشق نيكويي هستند، هنگامي كه به قوم مشرك خود گفتند: ما از شما و آن چه غير از خدا مي پرستيد بيزاريم. به شما كافريم، و ميان ما و شما عداوت و دشمني هميشگي آشكار شده است. و اين وضع ادامه دارد تا به خدا يگانه ايمان بياوريد».

ابراهيم «أبوالانبيا» ست و روش توحيدي او، اسوه و مقتداي همه ابراهيميان تاريخ است.

در حالات حضرت موسي عليه السلام نيز مي خوانيم:

پس از اقامت چهل روزه در كوه طور به همراه برخي از برگزيدگانش، آن گاه كه برگشت، ديد سامري منحرف قومش را به سوي گوساله پرستي برده است، به شدت ناراحت شد. قرآن كريم اين خشم مقدس را چنين ترسيم مي كند:

«و لما رجع موسي الي قومه غضبان أسفا قال بئسما خلفتموني من بعدي أعجلتم أمر ربكم و ألقي الألواح و أخذ برأس أخيه يجره اليه قال ابن أم ان القوم استضعفوني و كادوا يقتلونني فلا تشمت بي الأعداء


و لا تجعلني مع القوم الظالمين؛ [2] .

هنگامي كه موسي خشمگين و اندوهناك به سوي قوم خود بازگشت، گفت: پس از من بد جانشيناني برايم بوديد (و آيين مرا ضايع كرديد)، آيا در فرمان پروردگارتان (و تمديد مدت ميعاد او در قضاوت) عجله نموديد؟ سپس الواح را افكند و سر برادر خود را گرفت و به سوي خود كشيد. او گفت: فرزند مادرم! اين گروه مرا در فشار گذاردند و نزديك بود مرا به قتل برسانند، بنابراين كاري نكن كه دشمنان مرا شماتت كنند و مرا با گروه ستمگران قرار مده».

جلوه ي خشم مقدس حضرت موسي با انداختن الواح و مؤاخذه ي شديد برادر بود. و اين واكنش شديد و اظهار خشم اثر تربيتي فوق العاده در بني اسرائيل گذاشت و صحنه را به كلي منقلب ساخت در حالي كه اگر موسي عليه السلام مي خواست با كلمات نرم و ملايم آن ها را اندرز دهد شايد كم تر سخنان او را مي پذيرفتند.

امام علي عليه السلام، پيامبر بزرگ اسلام صلي الله عليه و آله را نيز به همين خشم مقدس مي ستايد:

«كان النبي صلي الله عليه و آله لا يغضب للدنيا، فاذا أغضبه الحق لم يعرفه أحد و لم يقم لغضبه شي ء حتي ينتصر له؛ [3] .

پيامبر گرامي صلي الله عليه و آله و سلم هيچ گاه براي دنيا خشم نمي كرد اما آن جا كه جاي خشم مقدس بود آرام نمي گرفت».