بازگشت

عبرت جنگ بدر


قرآن كريم عنايت خداوند به رزمندگان جنگ بدر و القاي رعب به دل دشمنان را مايه ي عبرت صاحبان بصيرت مي داند.

«قد كان لكم آية في فئتين التقتا فئة تقاتل في سبيل الله و أخري كافرة يرونهم مثليهم رأي العين والله يؤيد ينصره من يشاء ان في ذلك لعبرة لأولي الأبصار؛ [1] .

در آن دو گروهي كه به هم رسيدند بري شما عبرتي بود. گروهي در راه خدا نبرد مي كردند و گروه ديگر كافر بودند. آنان كافران را به چشم خود دو چندان خويش مي ديدند و خدا هر كس را كه بخواهد ياري مي دهد، و صاحب نظران را در اين عبرتي است».


عبرتي كه حضرت حق در پي گوشزد كردن آن است اين كه در جنگ ايمان حرف اول را مي زند، نه نيرو و سلاح! اگر ايمان بود عنايت خداوند هم هست:

«ان تنصروا الله ينصركم و يثبت أقدامكم؛ [2] .

اگر شما خدا را ياري كنيد خداوند شما را ياري كرده و ثابت قدم مي دارد».

امتي كه پشتيباني نيرومند هم چون حضرت حق دارد شكست ناپذير است به شرطي كه وفادار به ايمان و اعتقاد خويش بماند.

«و لا تهنوا و لا تحزنوا و أنتم الأعلون ان كنتم مؤمنين؛ [3] .

و سست نشويد و اندوهگين مباشيد و شما برتريد اگر ايمان داشته باشيد».

مفهوم اين دو آيه آن است كه اگر در جنگ بدر پيروز شديد بدان دليل بود كه ايمان در جبهه ي توحيد موج مي زد. ايثارگري بازار گرمي داشت، مسابقه براي فداكاري در راه خدا بود. در چنين فضايي يك نفر را ياراي مقاومت در برابر ده نفر بود:

«يا أيها النبي حرض المؤمنين علي القتال ان يكن منكم عشرون صابرون يغلبوا مائتين و ان يكن منكم مائة يغلبوا ألفا من الذين كفروا بأنهم قوم لا يفقهون؛ [4] .

اي پيامبر مؤمنان را به جنگ برانگيز اگر از شما بيست تن باشند و در جنگ


پايداري كنند بر دويست تن غلبه خواهند يافت و اگر صد تن باشند بر هزار تن از كافران پيروز مي شوند؛ زيرا آنان مردمي عاري از فهمند».

در جنگ بدر از جهت ظاهري هيچ گونه توازني بين قواي دشمن و قواي اسلام نبود. دشمنان از جهت عده و عده برتر از مسلمانان بودند. ولي آن چه حرف اول را در اين جنگ زد اين ها نبود، ايمان بود و همين سبب شد كه آنان زبونانه به مكه برگشتند ومسلمانان اولين ضربه ي كاري را برپيكر كفر زدند.


پاورقي

[1] آل عمران (3) آيه‏ي 13.

[2] محمد صلي الله عليه و آله و سلم (47) آيه‏ي 7.

[3] آل عمران (3) آيه‏ي 139.

[4] انفال (8) آيه‏ي 65.