حكيم سنايي غزنوي از شاعران تواناي ايراني است كه مُبدع بيان مسائل فلسفي و اخلاقي در شعر است . او پس از مدح بهرام شاه غزنوي به عرفان روي آورد و از جهان وجهانيان دست شست ، چنان كه بهرام شاه مي خواست خواهر خود را به ازدواج با او ترغيب كند، ولي او نپذيرفت . سنايي تا پايان عمر پس از بازگشت از سفر حج در غزنين زندگي را در عزلت و گوشه نشيني گذراند. از آثار او مي توان به حديقه الحقيقه ، طريق التحقيق ،كارنامه بلخ و... اشاره كرد. مرثيه ذيل از كتاب حديقه الحقيقه انتخاب شده است :



حَبَّذا كربلا و آن تعظيم

كزبهشت آورد به خلق نسيم



و آن تن سر بريده در گل و خاك

و آن غريوان به تيغ دل ها چاك



و آن گزين همه جهان ،كشته

در گل خون تنش بياغشته



و آن چنان ظالمان بدكردار

كرده بر ظلم خويشتن اصرار



حرمت دين و خاندان رسول

جمله بر داشته زجهل و مقتول



تيغ ها لعل گون ز خون حسين

چه بود در جهان بَتَر زين شين



كرده آل زياد و شمر لعين

ابتداي چنين بته در دين



حسن از زخم كرده سينه كبود

زينب از ديده ها برانده دو رود



من نيم دوستدار شمر و يزيد

زان قبيله منم به عهد بعيد



هر كه راضي شود به بد كردن

لعنتش طوق باشد در گردن



داستان پسر هند مگر نشينيدي

كه از او وسه كَس او به پيمبر چه رسيد



پدر او دُر دندان پيمبر بشكست

مادر او جگر عمر پيمبر بمكيد



او به ناحق ، حق داماد پيمبر بستد

پسر او سر فرزند پيمبر ببريد



بدر چنين قوم تو لعنت نكني شرمت باد

لعن الله يزيداً و علي آل يزيد