بازگشت

محشتم كاشاني


تركيب بند محتشم ، استادانه ، متين و زيبا سروده شده و داراي بيان حماسي رسايي مي باشد. شروع آن با يك حالت پرسش و تعجب از علت و موضوع عزاداري در ماه محرم است :



باز اين چه رستخيز عظيم است كز زمين

بي نفخ صور خاسته تا عرش اعظم است



گر خوانمش قيامت دنيا بعيد نيست

اي رستخيز علم كه نامش محرم است



وآن گاه مرحله به مرحله بيان مي گردد، تا اين كه شور و احساسات حماسي بيان به اوج خود مي رسد:



روزي كه شد به نيزه سر آن بزرگوار

خورشيد سر برهنه برآمد زكوهسار



گفتي تمام زلزله شد خاك مطمئن

گفتي فتاد از حركت چرخ بيقرار



عرش آن زمان به لرزه در آمد كه چرخ پير

افتاد در گمان كه قيامت شد آشكار



و در پايان دامنه بيان احساسات با زيبايي خاصي به حالت عادي بر مي گردد:



خاموش محتشم كه دل سنگ آب شد

بنياد صبر و خانه طاقت خراب شد



تا چرخ سفله بود، خطايي چنين نكرد

بر هيچ آفريده ، جفائي چنين نكرد



هم چنين تسلط و استادي محتشم است كه كار او را بي نظير و داراي تأثير و گيرايي منحصر به فرد در بيان مراثي نموده است ؛ در حالي كه اصولاً در هر فني پس ازمبتكر مي بايست پي گيران بعدي ، پس از ممارست و كوشش بيشتر و زيادتر شاهكار بيافرينند، ولي به جرأت مي توان بيان داشت كه دوازده بند محتشم در بين اين سروده ها،تنها شاهكار است .